بررسی تطبیقی رابطه‌ی رانتیریسم و الگوی حکمرانی خوب: مطالعه‌ی شش کشور ایران، کویت، آذربایجان، اندونزی، مالزی و ترکیه

حکومت‌های متکی بر درآمدهایِ رانتی، که قسمت عمده‌ای از درآمدهایشان نه از محل مالیات‌ها بلکه از محل فروش منابع طبیعی استخراج شده تامین می‌شود، همواره با مشکلاتِ اقتصادی و سیاسیِ فراوانی روبه‌رو بوده‌اند. به نحوی که نظریاتِ خاصی برای مطالعه‌ی اقتصاد سیاسیِ آنها به وجود آمده است. این نظریات که به نظریاتِ رانتیریسم مشهورند بر پیامدها و آثارِ زیانبارِ رانتیریسم تاکید دارند. این اثار و پیامدها به حوزه‌های مختلفِ اقتصادی، سیاسی و اجتماعی مربوط‌اند و از نوساناتِ بازارِ جهانی که اقتصاد ملی رانتیرها را متزلزل می‌کند تا قدرت‌یابیِ غیرعادیِ دولت/حکومت را در بر می‌گیرند و بسیاری از پژوهش‌ها دریاره‌ی پیامدهای غیردموکراتیکِ رانتیریسم متفق‌القول هستند. در این پژوهش ابعادِ رانتیریسم به عنوان نقطه‌ی مقابلِ ابعادِ حکمرانیِ خوب شناسایی شد و الگوی حکمرانیِ خوب به مثابه بدیلِ دموکراتیکِ رانتیریسم مطرح گشت. سپس نحوه‌ی حکمرانی در شش کشور که به میزان‌ متفاوتی بر رانت اتکا دارند بررسی شد. این پژوهش با روش تاریخی تطبیقی و بر اساس داده‌های بانک جهانی انجام گرفته است. نتایج نشان داد که نظریاتِ رانتیریسم دارایِ محدودیت‌هایی جدی است، زیرا یک حکومت بیشتررانتیر لزوماً غیردموکراتیک و با حکمرانیِ نامناسب عمل نمی‌کند؛ و برعکس یک حکومتِ کمتررانتیر، حکمرانیِ مناسب‌تری ندارد. درنهایت، پیشنهادهایی را برای توسعه‌ی نظریات رانتیریسم ارائه شده است.