مقایسه نقش ارتباطات میان‌فردی و رسانه‌های جمعی در رفتار سیاسی مطالعه تطبیقی انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری و انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی در شهر تهران

مقاله حاضر مقایسه نقش «ارتباطات میان‌فردی» و «رسانه‌های جمعی» در رفتار سیاسی و سهم هر یک از این دو در اطلاع‌رسانی و تصمیم‌سازی سیاسی است. بدین منظور از نظریه جریان دومرحله‌ای ارتباطات لازارسفلد که توسط رابینسون اصلاح و تکمیل شده و همچنین نظریه راش درباره ارتباطات سیاسی استفاده شده است. بر اساس نظریه رابینسون افراد جامعه حداقل به سه بخش رهبران، پیروان و افراد غیرفعال تقسیم می‌شوند. اطلاعاتی که رسانه ها منتشر میکنند، همه بخش‌های جامعه را تحت تاثیر قرار می‌دهد و اطلاعات و نفوذ از رهبران به پیروان جریان می‌یابد. نمونه آماری 840 نفری این پژوهش با روش پیمایش و تکنیک مصاحبه ساختمند، از مناطق 22گانه شهر تهران داده‌های خود را جمع‌آوری کرد. نتایج نشان داد نقش رسانه‌های جمعی در انتخابات ریاست جمهوری سال 1388 قوی‌تر و موثرتر از ارتباطات میان‌فردی بودهاست. درحالی‌که در انتخابات مجلس شورای اسلامی سال 1390 نقش ارتباطات میان فردی موثرتر از رسانه‌های جمعی بوده است. ضمناً مشارکت سیاسی، مصرف رسانه‌ای، منابع کسب خبر و منابع تصمیم‌گیری سیاسی افراد نیز در هر دو دوره بررسی شده است که نتایج آن به طور مبسوط در بخش نتیجه گیری آمده است.