بررسی دیدگاههای دانشگاهیان دانشگاه علامه طباطبایی نسبت به عواملی که بر میزان و ارتقای بهره وری در تعاونی مصرف دانشگاه نقش دارند

تحولات عظیم و سرنوشت ساز پدیده انقلاب صنعتی در سده هجدهم به صورتی همزمان با خود ، آثار و پی امدهایی مثبت و منفی به همراه آورد . بنابر اصل مهم (نیاز مادر اختراع است ) برای حفظ و استمرار دست آوردهای مثبت این رویداد شکوهمندو نیز در جهت در امان ماندن از گزند سهمگین این رخداد عظیم تقریبا به صورتی همزمان دو فرزند خلف و شایسته این انقلاب که اولی سازمان دهی و مدیریت علمی و دومی تعاون و تعاونی بود و هر دو ریشه در همکاری هدفمند دارند ، تولد یافتند.نزدیک به 158 سال از تولد نخستین شرکت تعاونی رسمی یا علمی با نام (تعاونی مصرف پیشگامان منصف و عملگرای راچدیل ) می گذرد ؛این بنگاه اجتماعی - اقتصادی برای نخستین بار بر اساس اصولی مدون با مرام نامه یا مانیفستی معین و به عبارت بهتر با اساس نامه ای مشخص سازمان دهی و سامان دهی گردیده است . طی این مدت بارها از سوی متولیان امور تعاونی تلاش های ارزشمند و آگاهانه در جهت تلفیق و ترکیب پویای این دو پدیده مهم (تعاونی رسمی و سازمان دهی مدیریت علمی ) به عمل آمده که حاصل و نتیجه آن بهره مندی تعدادی از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه از عملکرد نسبتا مثبت این اقدام خردمندانه و هوشمندانه بوده است .لیکن در کشور عزیز ما ایران با وجود حمایت های قانونی که از بخش تعاونی به عمل آمده متاسفانه تعاونی ها از کارآمدی و موفقیت لازم بهره مند نبوده اند . در بررسی هایی که تا کنون در خصوص ناکارآمدی و عدم ثمربخشی یعنی عدم بهره وری تعاونی ها به عمل آمده است ، دیدگاه ها و انگاره های بسیاری از صاحبان اندیشه و قلم و حتی صاحب نظران تعاونی و فن سالاران امر سازمان دهی و مدیریت حاکی از آن است که عدم بهره وری بهینه و مطلوب فعالیت های تعاونی های مختلف ، به ویژه تعاونی های مصرف کنندگان ، ریشه در ساختار وارداتی و مشکلات درون زا و برون زای آنها دارد ، به گونه ای که فرآیند این گونه تنگناها و مشکلات ساختاری از نهادینه کردن ارزش های تعاونی که خلاصه آن تلاش در جهت انسانی نمودن اقتصاد به جای اقتصادی نمودن انسان است ، جلوگیری نموده و متاسفانه هنجارهای تعاونی نه تنها در میان اعضا بلکه حتی در میان ارکان اصلی تعاونی ها (هیئت مدیره و بازرسان )و مدیر عامل نیز نهادینه نگردیده است . در نتیجه این گونه نهادهای اجتماعی و اقتصادی از بهره وری لازم برخوردار نگردیده اند .در مقاله مربوط به پژوهش پیش رو که از نوع تحقیقات کاربردی و به روش پیمایشی و نظرسنجی و با خصلتی توصیفی، تحلیلی و تبیینی و در سطح خرد انجام یافته است ، تلاش گردید تا دید گاه ها و آرای یکصد نفر گروه نمونه از اعضای جمعیت آماری عضو تعاونی مصرف دانشگاه که همگی دارای مشاغل و تحصیلات بالا و دانشگاهی بوده اند و در نتیجه واریانس دیدگاه های آنها قاعدتا اندک است و ضمنا با اندیشه تعاون بیش از سایر طبقات اجتماعی آشنایی دارند در مورد عواملی که بر میزان و ارتقای بهره وری در تعاونی های مصرف نقش دارند ، از آن جمله متغیرهای مستقلی مانند سطح تحصیلات ، میزان اگاهی از ارزش ها ی فرهنگ تعاونی، میزان کاردانی و مسئولیت پذیری ، نحوه اطلاع رسانی، نحوه برخورد و تایید صلاحیت ارکان اصلی تعاونی و نیز میزان مشارکت های اجتماعی - مالی و اقتصادی اعضا و سایر متغیرهای مستقل مورد بررسی ، به دقت مورد تدقیق و کاوش علمی قرار گیرد .در بخش توصیفی مربوط به پرسش های تحقیق در خصوص متغیرهای مستقل، علاوه بر جداول توزیع فراوانی درصدی و تجمعی و مواردی نمودارها از معرف هایی مانند شاخص های مرکزی و پراکندگی استفاده گردید تا با منطق اعداد و ارقام به توصیف و توجیه ویژگی های مورد نظر محقق درباره هر یک از عواملی که بر میزان و ارتقای بهره وری نقش دارند پرداخته شود . در بخش تحلیلی و تبیینی از مباحث آمار استنباطی جهت تعمیم نتایج حاصل از آزمون های آماری نربوط به نمونه علمی استفاده شده است . از معتبرترین آزمون های آماری که مورد استفاده قرار گرفت آزمون t و z و آزمون کای دو (2%)برای جداول یک بعدی و دو بعدی مربوط به پرسش ها و فرضیات تحقیق را می توان نام برد . از بررسی نهایی نتایج حاصل از پرسش ها و فرضیات تحقیق ملاحظه شد که فرضیات تحقیق با میزان اعتماد (99%)تایید گردید .