هبوط از قلعه سلطانی؛ فهم زیست جهان پزشکی در توئیتر (ایکس)

گسترش فضای مجازی و شبکه‌های ارتباطی با ایجاد تغییراتی در جامعه ایرانی، به ساحتی برای ساخت و روایت خود و زیست جهان اجتماعی تبدیل شده است. پزشکان از قشرهای اجتماعی هستند که حضوری پرسش‌برانگیز در فضای مجازی و به‌ویژه شبکه ایکس دارند. تبار تاریخی پزشکی به‌عنوان نهادی دارای پایگاه حرفه‌ای در‌هم‌تنیده با ناشناختگی، اقتدار و اعتبار بالا است؛ درحالی‌که خاص‌بودگی دنیای مدرن تقدس‌زدایی و اسطوره‌زدایی از هر امری است. این پژوهش به روش مردم‌نگاری مجازی و در رویکرد تفسیری تفهمی به تحلیل مضمون توییت‌های پزشکان در سال‌ 2023 در شبکه ایکس پرداخته و چهار الگوی معنایی غالب را شناسایی کرده است که عبارتند از برآمدن سوژه بیمار و استیضاح پزشک، هراس از برآمدن طب سنتی و انحصارزدایی از درمان، برساخت تصویر پزشکی در دو قطب مافیا و شهید راه سلامت و خودِ پزشک تحقق نیافته. به‌طورکلی، با گسترش شبکه‌های ارتباط مجازی، فرایند افسون‌زدایی و اقتدارزدایی از پزشک و پزشکی شتاب بیشتری گرفته و هاله قداست و رمز و رازوارگی پیرامون نهاد پزشکی با فراخوانش پزشک به مرکزیت رو‌به‌رو شده که در فرایندی بازاندیشانه خودِ پزشک، زیست جهان پزشکی و مصائب آن روایت می‌شود.

overthrown from the kingdom palace; understanding the lifeworld of medicine on twitter (x)

the expansion of the virtual space and communication networks has changed iranian society by providing a sphere for constructing personalized narratives of the social lifeworld. physicians are a social class with a dubious presence in the virtual space, especially on x. the genealogy of medicine is known as an institution professionally entwined with ambiguity, authority, and authenticity. on the other hand, the modern world is characterized by deconsecrating and demystification. the current research is a netnography that relies on verstehen to understand the physicians’ twits on the x social medium in 2023. the four dominant conceptual patterns extracted in our thematic analysis include the emergence of the patient subject and the interpellation of the doctor, fearfulness about the emergence of traditional medicine that de-monopolizes health, the physician’s constructs from mafia to the martyr of health, and the unactualized alienation of the physician. overall, the expansion of virtual social media has accelerated the physicians’ disempowerment and demystification as a result of which the sacred, ambiguous aura around the physician has encountered a call to the center, providing the reflexive narration of the physician, his lifeworld, and his problems.