شناسایی مولفه‌های انسجام ملی برای کاربست در کتاب‌های درسی دوره آموزش ابتدایی ایران

هدف پژوهش حاضر شناسایی مولفه‌های انسجام ملی برای کاربست در محتوای کتاب‌های درسی است. پارادایم پژوهش تفسیری، رویکرد کیفی، استراتژی پژوهش تحلیل محتوای کیفی (استقرایی) و میدان مطالعه مشتمل بر معلمان اقوام و صاحب‌نظران است. از مصاحبه نیمه ساختارمند برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده‌ شد. روش نمونه‌گیری، هدفمند و تا مرحله اشباع نظری ادامه یافت و از 14 صاحب‌نظر و 18 معلم مصاحبه به عمل آمد. فرمت داده‌ها نیز مبتنی بر صوت و برای تحلیل داده‌ها از دو مرحله کدگذاری باز و محوری استفاده شد. در مرحله اول کدگذاری 451 کد اولیه و 87 مقوله فرعی حاصل شد، در مرحله دوم کدگذاری 16 مقوله اصلی پس از دسته‌بندی استحصال شد که عبارت‌اند از: همایی زبانی؛ تنوع‌بخشی به معرفی مشاهیر؛ نمادهای سرزمینی؛ مشروعیت بخشی به تکثرگرایی فرهنگی؛ بازاندیشی و به متن آورزی زنان؛ تحکیم اعتماد؛ عدالت توزیعی؛ شایسته محوری؛ تقویت هویت ملی؛ توجه به اقتصاد چندفرهنگی؛ معرفی آثار باستانی؛ تحکیم مشروعیت سیاسی؛ بازتعریف سیاست آموزشی؛ تقویت سازگاری ملی- فراملی؛ ایجاد امنیت اجتماعی و اصلاح سیاست رسانه‌ای. بر اساس یافته‌ها، ضرورت بازنگری و نگاهی جامع‌تر نسبت به مولفه‌های انسجام ملی احساس می‌شود.

identifying the components of national solidarity for use in the textbooks of iran’s primary education

the purpose of the current research is to identify the components of national solidarity for use in the content of textbooks. the research paradigm is interpretive, the approach is qualitative, the research strategy is qualitative content analysis (induction), and the field of study includes teachers of ethnicities and experts. a semi-structured interview was used to collect data. the sampling method was purposeful and continued until the theoretical saturation stage, and interviews were conducted with 14 experts and 18 teachers. the data format was based on audio and for data analysis two steps of open and axial coding were used. in the first step of coding, 451 initial codes, and 87 subcategories were obtained. in the second stage of coding, 16 main categories were obtained after categorization. the extracted categories are language homogeneity, diversity in introducing celebrities, territorial symbols, legitimizing cultural pluralism, rethinking and writing women’s texts, strengthening trust, distributive justice, merit-based, strengthening national identity, paying attention to the multicultural economy, introducing ancient artifacts, consolidation of political legitimacy, redefining educational policy, strengthening national-transnational compatibility, creating social security, and reforming media policy. based on the findings, the necessity of a review and a more comprehensive look at the components of national cohesion is felt.