امکان آزادی در تجربه زیسته تاریخی ایرانیان: مفهوم انسان رادمنش و بازیابی سوژه ایرانی

یکی از مسائل اساسی امروز تاثیر رویارویی سنت و مدرنیسم بر روی نهادهای بنیادین اجتماعی و سیاسی است. «آزادی» نهادی است که دستیابی به آن همواره دستخوش تنازع این دو قرار گرفته است. به نظر می‌رسد عدم توفیق نیل به آن یا به دلیل عدم توجه به یکی از این دو (سنت یا مدرنیسم) و تکیه صرفاً بر سمت مقابل بوده یا راه‌حل در تعاملات انتزاعی و با فاصله‌ از عرصه‌ی زندگی انضمامی یا تجربه زیسته مردم تجویز شده است. در این مقاله از رویکردی بنام «فهم استراتژیک» که مبتنی بر تجربه زیسته‌ی مردم ایران است برای نگریستن به این مفهوم استفاده می‌شود. با رجوع به تاریخ و تجربه‌ی زیسته، مبادی آزادی انسان در ایران‌زمین چیست و مبانی اعتباری آن کدام است؟ این مقاله به دنبال پاسخ این سوال بوده و هدف آن تبیین شیوه‌ای از آزادی با توجه به تجربه‌زیسته ایرانیان است. از روش تاریخی استفاده می‌شود و استعاره‌های مفهومی ابزار ترسیم مشاهدات و تبیین ایده‌ها می‌باشد. یافته‌ها نشان می‌دهد‌ دستیابی به این هدف بیش از هر چیز به برآمدن انسانی باز می‌گردد که تحولی اساسی در نگرش اخلاقی و شیوه‌ی رفتاری خود ایجاد کرده است. این مقاله ترسیمی اولیه از یک سوژه‌ی آزاد به نام «رادمنش» در ایران‌زمین را ارائه می‌دهد.

The possibility of freedom based on the lived historical experience of Iranians

Emerging knowledge of cognitive sociology is an interdisciplinary field of cognitive science. Most research in this field of cognition is related to its relationship with cognitive psychology and neuroscience. Hence, the position of cognitive sociology is defined under the basic approaches of cognitive sciences. The present article seeks to return to the theoretical and philosophical foundations of sociology to highlight the role of society and culture. Martin Heidegger’s attention to transcending the realm of the human mind and his existential conflict with the universe provided the basis for the development of human roleinworld Dasein to transcend human subjectivity and to consider the role of man in relation to other human beings in the world. Although Heidegger’s time did not provide an opportunity to engage directly with the cognitive sciences, his student Herbert Dreyfuss nurtured Heidegger’s idea of ​​the role of human skillful adaptation to the world. The purpose of this article is to develop cognitive sociology not in relation to cognitive psychology and neuroscience and artificial intelligence but to rely on human social identity in conflict with other beings within society and culture to emphasize the richness of sociology versus cognitive sciences in cognitive sociology.