پدیدارشناسی‌تجربه‌زیارت؛‌مطالعه ای‌در‌حرم‌امام‌رضا(ع)

پژوهش حاضر با هدف شناسایی تجربه زیارت زائران امام رضا (ع) از طریق یک مطالعه پدیدارشناختی انجام شده است. بر این اساس، از روش مصاحبه و همچنین مشاهده مشارکتی استفاده شده است. برای نمونه‌گیری کیفی از استراتژی نمونه‌گیری هدفمند استفاده شده است. 28 مصاحبه با مشارکت‌کنندگان انجام شد که در این میان یک توازن نسبی بر حسب جنس و بین زائران و مجاوران برقرار شده است. برای چارچوب مفهومی مطالعه از نظریه‌ ویلیام جیمز در تعریف تجربه دینی و تلفیقی از نظریه‌ها و مدل‌های بومی سنجش دین‌داری در تعریف مفهوم اصلی تجربه زیارت بر اساس شامل سه بعد اندیشه‌ها (ذهنیات)، کنش‌ها (اعمال) و احساسات و عواطف استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان‌دهنده تنوعی از تجربه‌های دینی در هر سه بعد از ابعاد تجربه دینی بوده است. درعین‌حال، بین تجربه‌های دینی زائران و مجاوران در شاخص‌هایی همچون باور به اشیاء مقدس و الگوی گذران وقت در حرم تفاوت وجود داشته است؛ اما در سایر عناصر و مولفه‌های تجربه زیارتی، تنوع‌های موجود بین هریک از دو گروه زائران و مجاوران مشابه با هم بوده است.

Phenomenology of the Pilgrimage Experience: A Study of the Imam Reza Shrine

The present study aims to identify the experience of Imam Reza’s pilgrimage through a phenomenological study. Accordingly, the interview method and participatory observation have been used. A qualitative sampling has been used for Purposive Sampling Strategy. 28 interviews with participants were conducted, in which a relative balance was established in terms of gender and between the native and nonnative pilgrims. For the conceptual framework of the study, William James’s theory was used to define religious experience and a combination of indigenous theories and models of religious measurement were used to define the basic concept of pilgrimage experience based on three dimensions of thoughts (Beliefs), actions (Behavior), and emotions. Findings of the research revealed a variety of religious experiences in all three dimensions of religious experience. At the same time, there is a difference between the religious experiences of the native and nonnative pilgrims in indicators such as belief in holy objects, patterns of time spending in the shrine. But in other elements and components of the pilgrimage experience, the variations between each of the two groups of native and nonnative pilgrims were the same.