به‌کارگیری استاندارد بین‌المللی گزارشگری مالی 9، ابزارهای مالی، در صنعت بیمه: چالش‎ها و راهکارها

پیشینه و اهداف: شرکت‌های بیمه، سرمایه‌گذاری‌ قابل ‌توجهی در ابزارهای مالی دارند و بخش عمده‌ای از دارایی‌ها را مطالبات از بیمه‌گذاران و نمایندگان، سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار و سپرده‌های بانکی تشکیل می‌دهد. با توجه به لزوم شفافیت در ارائه‌ دارایی‌های مالی شرکت‌های بیمه، پژوهش حاضر به شناسایی چالش‌ها و راهکارهای به‌کارگیری استاندارد بین‎المللی گزارشگری مالی (ابگم) شماره‌ 9 در صنعت بیمه می‌پردازد.روش‌شناسی: تحقیق از نوع آمیخته‌ کمّی و کیفی است. ابتدا با مطالعه‌ متون معتبر، صورت‌های مالی نمونه شرکت‌های بیمه خارجی و داخلی، چک‌لیست افشا و مقایسه‌ آن‌ها با صورت‌های مالی شرکت‌های بیمه‌ داخلی طی سال‌های 1398 تا 1402، میزان تفاوت و شکاف با نحوه‌ عمل فعلی در ایران  بررسی شده و بر این مبنا پرسش‌نامه‎ای طراحی شده است. از ابزار پرسش‌نامه برای شناسایی چالش‌ها و از مصاحبه با خبرگان و متخصصان حوزه برای ارائه‌ راهکارها استفاده شده است.یافته‌ها: تمامی گویه‌های مربوط به چالش‌ها در پرسش‌نامه با استفاده از نتایج آزمون میانگین یک جامعه (تی) مورد آزمون قرار گرفتند و تایید شدند. چالش‌های پیاده‌سازی ابگم 9 در پنج حوزه‌ (1) اندازه‌گیری و طبقه‌بندی، (2) شناسایی زیان کاهش ارزش اعتباری، (3) حسابداری مصون‌سازی، (4) الزامات افشا و (5) چالش‌های عمومی مربوط به ابزارهای مالی شناسایی شدند. مصاحبه‌ها برای ارائه‌ راهکارها بر مبنای چالش‌های شناسایی‌شده انجام گرفت و در نهایت با استفاده از روش تحلیل مضمون، راهکارها برای غلبه بر چالش‌ها نیز در پنج حوزه، از متون مصاحبه استخراج شده‎اند.نتیجه‌گیری: پیاده‌سازی موفق ابگم 9 در صنعت بیمه، مستلزم وحدت و انسجام میان تمامی ذی‌نفعان از جمله جوامع حرفه‌ای، شرکت‌های بیمه، نهادهای ناظر، قانون‌گذاران و ... است تا راهکارهای ارائه‎شده برای غلبه بر چالش‎های شناسایی‌شده به‌کارگرفته شود و به بهبود کیفیت اطلاعات مالی و شفافیت در گزارشگری مالی صنعت بیمه کمک کند. به‌عبارتی، تنوع راهکارهای ارائه‌شده ازسوی خبرگان برای غلبه بر چالش‌های شناسایی‌شده، بیان‌گر این نکته است که پیاده‌سازی ابگم شماره‌ 9 در صنعت بیمه مستلزم هم‌افزایی ایجادشده از همکاری علوم و تخصص‌های مختلف است، زیرا در برابر چالش‌های مطرح‌شده در زمینه‌های مختلف، استفاده از تخصص‌های متنوع و وسیع گره‌گشا خواهد بود. همچنین مراجع ناظر بر شرکت‌های بیمه، استانداردگذاران حسابداری و سازمان بورس و اوراق بهادار می‌توانند ضمن ایجاد دانش‌افزایی در صنعت بیمه از نتایج این پژوهش در جهت برنامه‌ریزی موثر استفاده کنند.

implementation of international financial reporting standard 9, financial instruments, in the insurance industry: challenges and solutions

background and objectives: insurance companies have significant investment in financial instruments, and a major part of their assets are claims from policyholders and agents, investment in securities and bank deposits. considering the need for transparency in disclosure of financial assets of insurance companies, the present study identifies the challenges and solutions of implementing the international financial reporting standard (ifrs) no. 9 in the insurance industry.methods: the research is of mixed quantitative and qualitative type. first, by studying the authentic texts, sample financial statements of foreign and domestic insurance companies, and their disclosure checklist, and by comparing them with the financial statements of domestic insurance companies during the years 1398 to 1402 (persian calendar), the  difference and gap with the current practice in iran was investigated and based on this, the questionnaire was designed. questionnaire tool was used to identify challenges in the initial step and interview with experts in the field was used to provide relevant solutions.findings: all items related to challenges in the questionnaire were tested and confirmed using the results of one sample t test. challenges of implementing ifrs 9 were identified in five areas:   1. measurement and classification, 2. identification of credit impairment losses, 3. hedge accounting, 4. disclosure requirements and 5. general challenges related to financial instruments were identified. interviews were conducted to provide solutions based on the identified challenges, and finally, using theme analysis method, solutions for overcoming challenges in five areas were extracted from the interview texts.conclusion: the successful implementation of ifrs 9 in the insurance industry requires unity and cohesion among all stakeholders, including professional societies, insurance companies, supervisory bodies, regulators, etc., so that the presented solutions are used to overcome the identified challenges and help to improve the quality of financial information and transparency in financial reporting of the insurance industry. in other words, the variety of provided solutions by the experts to overcome the identified challenges indicates that the implementation of ifrs 9 in the insurance industry requires the synergy created by the cooperation of different sciences and specialties since in the face of the challenges raised in different fields, the use of diverse and broad expertise will solve the problem. also, the results of this research, in addition to raising knowledge in the insurance industry, can be used by authorities, supervising insurance companies, accounting standard setters, and the securities and exchange organization of iran for effective planning.