اعتبارسنجی قاعده مرور زمان در بیمه‌های مربوط به وسایل نقلیه (با بررسی فقهی)

هدف: هدف اصلی این مقاله بررسی اعتبار قاعده مرور زمان در بیمه های مربوط به وسایل نقلیه می باشد و  مرور زمان یکی از مهم‌ترین و اساسی ترین نهادهای حقوق کیفری محسوب می‌شود. پس از پیروزی انقلاب اسلامی مقنن آن را به‌طورکلی نسخ و حذف نمود و سپس مرور زمان کیفری را با شرایطی محدود و مقید در امور کیفری در سال 1378 پذیرفت و نهایتاً با تصویب قانون مجازات اسلامی سال 1392 نهاد مرور زمان را در قواعد ماهوی تصویب نمود.روش‌شناسی: در این تحقیق با روش تحلیلی و توصیفی به این مساله پرداخته شده است.یافته‌ها: این تحقیق به دلیل سکوت عمدی و اَماره و قراینی که در قوانین پیشین وجود دارد، در صدد اثبات حذف مرور زمان در قانون جدید می باشد و در این خصوص به نظر می رسد، اعتقاد به نسخ صریح این قاعده وجود دارد و در مشروعیت مرور زمان بین فقها اختلاف نظر وجود دارد.  نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق نشان می دهد: حکم عام مرور زمان در قانون بیمه به قوت خود باقی است و می بایستی جهت روشن شدن اعتبار این قاعده در خصوص بیمه‌های مسئولیت وسایل نقلیه، به قانون جدید مراجعه نمود. در این فرض، در صورتی که قانون خاص جدید حکم کلی قانون بیمه را نسخ (اعم از صریح یا ضمنی) نموده باشد از جهت تقدم قانون خاص لاحق  بر قانون عام سابق، باید قائل به حذف این قاعده شد. از سوی دیگر، در صورت ابهام، اجمال یا سکوت محض قانونگذار در قانون جدید، استناد به قانون بیمه به عنوان قانون عام راهگشا خواهد بود. 

validation of the passage of time rule in vehicle insurances (with jurisprudential review)

purpose: the main purpose of this article is to investigate the validity of the statute of limitations in vehicle insurances, and the statute of limitations is considered one of the most important and fundamental institutions of criminal law. after the victory of the islamic revolution, the legislature completely repealed and removed it, and then accepted the passage of time in criminal matters with limited and binding conditions in 1378, and finally, with the approval of the islamic penal code in 1392, it approved the institution of the passage of time in the substantive rules.methodology: in this research, this problem has been addressed with an analytical and descriptive method.findings: this research aims to prove the elimination of the passage of time in the new law due to the deliberate silence and evidence and evidence in the previous laws, and in this regard, it seems that there is a belief in the explicit repeal of this rule and the legitimacy of the passage of time. there is a difference of opinion among the jurists.conclusion: the results of the research show that the general provision of the passage of time in the insurance law remains in force, and to clarify the validity of this rule regarding vehicle liability insurance, the new law should be referred to. in this assumption, if the new special law has repealed the general provision of the insurance law (either explicitly or implicitly), it should be considered that this rule should be deleted due to the precedence of the later special law over the previous general law. on the other hand, in case of ambiguity, brevity or absolute silence of the legislator in the new law, citing the insurance law as a general law will be a way forward.