راهبردهایی برای توسعۀ بیمۀ مسئولیت حرفه‌ای حسابداران رسمی در ایران

هدف: یکی از شاخص‌های‌ توسعه در کشورها، میزان‌ پیشرفت حسابداری و نظارت مالی آن‌هاست. از طرف دیگر، سرمایه‌گذاران یا اعتباردهندگان ممکن‌ است به‌علت قصور‌ حسابرسان متحمل زیان شوند و بیمۀ مسئولیت حرفه‌ای حسابداران رسمی می‎تواند راهکاری موثر در جبران خسارت این زیان‎دیدگان ‎باشد؛ ولی این نوع بیمه در ایران توسعه نیافته است و شرکت‎های بیمه از پذیرش ریسک‎های مربوط به آن استقبال نکرده‎اند. لذا بیمۀ مسئولیت حرفه‎ای حسابداران رسمی اهمیت انکارناپذیری در توسعۀ بیمه دارد که در این پژوهش به این امر مهم پرداخته شده است. روش‌شناسی: برای این منظور، پرسشنامه‎های تحقیق در اختیار جامعۀ حسابداران رسمی و کارشناسان ارشد بیمه (30n=) قرار گرفت و برای تجزیه‎و‎تحلیل داده‎ها از روش دلفی، ماتریسswot، فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی (ahp)، روش دیمتل و فرایند تحلیل‌شبکه‎ای (anp) استفاده شد. یافته‌ها: نتایج روش دلفی و ماتریسswot نشان داد که توسعۀ این بیمه در ایران شش نقطه‌قوت، شش نقطه‌ضعف، شش فرصت و هفت چالش به‌همراه دارد. نتایج فرایند ahp نشان داد که در میان نقاط قوت، انتقال ریسک‎های فعالان حرفۀ حسابداری و حسابرسی؛ در میان نقاط ضعف، ناقص و مبهم‌بودن قوانین و مقررات کنونی مسئولیت حرفه‎ای حسابداران رسمی؛ در میان فرصت‎ها، نیاز جامعه به انواع بیمه‎های جدید در آینده؛ و در میان چالش‎ها، فرهنگ پایین بیمه‌ای در ایران در اولویت اول قرار دارند. نتیجه‌گیری: درنهایت، نتایج رتبه‎بندی استراتژی‎های توسعۀ بیمۀ مسئولیت حرفه‎ای حسابرسان با فرایند anp نشان داد که استراتژی تهاجم (توسعۀ بیمۀ مسئولیت حرفه‎ای حسابرسان با توجه به نیازهای آتی جامعه) بهترین استراتژی است. طبقه‌بندی موضوعی:m41 ، m49، .g32

Professional Accountability Insurance Strategies for Developing Accountants in Iran

Objective: Accounting advantage is one of the nations’ development indexes. On the other hand, investors or creditors may lose due to auditors’ ignorance in their tasks and auditors’ liability insurance can play an important role in compensating losers’ loss. But this type of insurance has not been developed in Iran and insurance companies didn’t accept its related risks. Thus formulating and planning auditors’ liability insurance strategies in Iran have undeniable importance to develop this type of insurance which has been investigated in this research. Methodology:  For this purpose research questionnaires distributed between expert members of Iran’s official auditors society (N=30). Also, for data analyzing Delphi technique, SWOT matrix, Analytical Hierarchy Process (AHP), Dematel technique and Analytical Network Process (ANP) methods were used. Findings: Results of applying Delphi technique and SWOT matrix indicated that developing auditors’ liability insurance in Iran is faced with 6 strengths, 6 weaknesses, 6 opportunities and 7 threats. Also, results of applying AHP showed between strengths, transferring auditors’ task risk criteria, between weaknesses, the ambiguousness of auditors’ liability laws and regulations criteria, between opportunities, the nations’ future need to new insurance criteria and between threats, the low insurance culture in Iran, are prior. On the other hand, results of Dematel technique stated that in order to develop the auditors liability insurance in Iran, the low insurance culture in Iran has the first priority. Conclusion:  Finally, results of ordering the development strategies of auditors’ professional liability insurance using ANP showed that the progress strategy (developing auditors’ professional liability insurance notice to the nations’ feature need) is the best strategy.  JEL Classification: M41, M49,  G32.