بررسی حقوقی ماهیت، ساختار و نحوۀ شکل‌گیری کلوپهای بیمۀ حمایت و غرامت در عرصۀ داخلی و بین‌المللی

صنعت کشتیرانی در عرصۀ جهانی از جملۀ مهم‌ترین و کارآمدترین حوزه‌ها تلقی می‌شود. با توجه به اینکه همواره حوادث مختلف این صنعت را مورد تهدید قرار می‌دهد لذا بیم خسارات ناشی از این حوادث منجر به اتخاذ شیوه‌هایی برای جبران این خسارات به‌ویژه از طریق صنعت بیمه‌ شده است. علی‌رغم گسترش فعالیتهای صنعت بیمۀ دریایی هنوز دسته‌ای از ریسکها و خطرات وجود دارند که شرکتهای بیمۀ دریایی معمولی به علت پرهزینه‌بودن این ریسکها پوششی برای آنها ارائه نمی‌دهند؛ اما از طرفی رایج‌بودن این خطرات باعث شده است مالکان کشتیها خود اقدام به تشکیل کلوپهایی طرفینی بدون اهداف انتفاعی کنند که بتوانند این خسارات را جبران کرده و تا حد امکان از داراییهای خود حفاظت کنند. امروزه به دلیل کارآمدی این کلوپها و وجود الزامات قانونی و بین‌المللی، شرکتهای کشتیرانی ناگزیر از تنظیم قرارداد و بهره‌مندی از خدمات و پوششهای ارائه‌شده توسط این کلوپها هستند. کشور ما نیز به دلیل وجود ناوگان گسترده، میزان تحرک و فعالیت بندرها و موقعیت جغرافیایی خاص از این قاعده مستثنا نبوده است. لذا با توجه به اهمیت این کلوپها، در این نوشتار به تحلیل ماهیت، ساختار و ویژگیهای آنها می‌پردازیم که به نظر نگارنده ثبت کلوپهای حمایت و غرامت در قالب موسسۀ غیرانتفاعی و آنچه در عمل در مورد تنها کلوپ حمایت و غرامت ایرانی رخ‌ داده از لحاظ حقوقی صحیح نیست و قالب صحیحی که کلوپهای حمایت و غرامت می‌توانند در آن شکل‌ گرفته و اقدام به فعالیت کنند قالب شرکت سهامی است.

A legal Study of Nature, Structure and the Establishment Way of the Protection and Indemnity Clubs (P&I Clubs) in Local and International Domain

Maritime industry is considered as one of the most important areas in global arena. Considering the fact that accidents are always threatening this industry, the risk of damages resulting from these incidents has led to the adoption of methods to compensate for these losses, in particular through the insurance industry. Despite the expansion of marine insurance industry, there are still a number of risks that ordinary insurance companies cannot afford to cover them, but the commonality of these risks has caused ship owners to establish some special clubs to be able to compensate for these losses and to protect their assets as much as possible. Nowadays, due to the efficiency of these clubs and legal requirements, shipping companies are forced to benefit from the services provided by these clubs. Islamic Republic of Iran has not been excluded from this rule due to the existence of a large fleet, and the wide activity of ports. Therefore, considering the importance of these clubs, this paper analyzes the nature, and characteristics of P&I Clubs. According to the writer, based on the existing laws, the registered P&I Clubs in the form of a nonprofit organization and what has happened about the only Iranian P & I Club (Kish P&I) is not correct and the right form can be a joint stock company.