بررسی فعالیت ضدقارچی اسانس بادرشبو (dracocephalum moldavica) و برهمکنش آن با آنتی‌بیوتیک نیستاتین علیه تعدادی از سویه‌های قارچی

اگرچه در حال حاضر اغلب از نگهدارنده‎های ضد‌قارچی شیمیای در فراورده‌های غذایی مختلف استفاده می شود، ولی استفاده از این مواد به دلیل اثرهای مضر آن‌ها بر سلامت انسان و محیط زیست محدود شده است. درسال‌های اخیر پژوهشگران به دنبال جایگزین کردن این ترکیب‌های شیمیایی با مواد طبیعی و کم خطر می‌باشند. در این راستا استفاده از اسانس گیاهان دارویی به دلیل عوارض جانبی کمتر می‌تواند جایگزین مناسبی محسوب شود. لذا در پژوهش حاضر پس از تهیه گیاه بادرشبو از مزارع روستای گلمرز واقع در نزدیکی شهرستان ارومیه و خشک کردن آن، اسانس‌گیری از گیاه بادرشبو به وسیله دستگاه کلونجر انجام شد و اثر ضدقارچی اسانس بادرشبو بر تعدادی از سویه‌های مهم قارچی با روش‌های انتشار در دیسک، انتشار در چاهک، حداقل غلظت بازدارندگی، حداقل غلظت کشندگی و بر‌همکنش اسانس بادرشبو با آنتی‌بیوتیک نیستاتین انجام شد. نتایج آزمایش‌های انتشار در دیسک و انتشار در چاهک نشان داد که اسانس بادرشبو تاثیر ضد‌قارچی قابل توجهی بر همه سویه‌های قارچی مورد مطالعه داشت. نتایج حداقل غلظت مهارکنندگی اسانس برای سویه‌های ساکارومایسس سرویزیه ،کاندیدا آلبیکانس، آسپرژیلوس نایجر، فوزاریوم سولانی و پنی‌سیلیوم اکسپنسوم به ترتیب 8، 16، 2، 8 و 4 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر بود. حداقل غلظت کشندگی برای سویه‌های مذکور به ترتیب32، 64، 8، 16 و 32 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر بود. همچنین نتایج حاصل از برهمکنش اسانس بادرشبو با آنتی‌بیوتیک ‌نیستاتین نیز حاکی از تاثیر هم‌افزایی اسانس مذکور با آنتی بیوتیک مورد آزمایش بود. با توجه به اثر قابل ملاحظه ضدقارچی مشاهده شده برای اسانس بادرشبو در پژوهش حاضر، می‌توان از آن در صنایع غذایی و دارویی استفاده کرد. 

evaluation of the antifungal effect of badrashboo (dracocephalum moldavica) essential oil and its interaction with nystatin on some fungal strains

although chemical antifungal preservatives are often used in various food products, the use of these substances has been limited due to their harmful effects on human health and the environment. researchers have recently sought to replace these chemical compounds with natural and less dangerous substances. in this regard, using essential oils of medicinal plants can be considered a suitable alternative due to fewer side effects. therefore, in the present research, after preparing the badrashboo plant from the fields of golmarz village located near urmia city and drying it, extracting the essential oil from the badrashboo was carried out using a clevengerger, and the antifungal effect of badrashboo essential oil on some important fungal strains with disc diffusion agar and well diffusion agar, minimum inhibitory concentration, minimum fungicidal concentration and the interaction of badrashboo essential oil with nystatin were performed. the results of disk diffusion agar and well diffusion agar tests showed that badrashbo essential oil had a significant antifungal effect on all studied fungal strains. the results of the minimum inhibitory concentration of essential oil for strains of saccharomyces cerevisiae, candida albicans, aspergillus niger, fusarium solani, and penicillium expansum were 8, 16, 2, 8, and 4 mg/ml, respectively. the minimum fungicidal concentration for the mentioned strains was 32, 64, 8, 16, and 32 mg/ml respectively. also, the results of the interaction of badrashboo essential oil with nystatin indicated the synergistic effect of badrashboo essential oil with nystatin. considering the significant antifungal effect observed for badrashbo essential oil in the present study, it can be used in the food and pharmaceutical industries.