بررسی و مقایسه خواص آنتی اکسیدانی و ضدباکتریایی فیکوسیانین استخراج شده از جلبک اسپیرولینا (spirulina platensis) در دو فرم خالص و نانو ریزپوشانی شده با پوشش ترکیبی مالتودکسترین-کازئینات سدیم

به دنبال نگرانی های ایجادشده در زمینه استفاده از نگهدارنده های سنتتیک در مواد غذایی مختلف، توجه به ترکیبات طبیعی با خاصیت نگهدارند گی ضروری به نظر می رسد. فیکوسیانینی که از میکروجلبک اسپیرولینا استخراج می شود، یکی از این ترکیبات است. هدف تحقیق حاضر، استخراج (به روش آنزیمی) و نانو ریزپوشانی این رنگدانه با پوشش ترکیبی مالتودکسترین - کازئینات سدیم و ارزیابی فعالیت آنتی اکسیدانی و ضد باکتریایی (علیه اشریشیا کلی، استافیلوکوکوس اورئوس، لیستریا مونوسیتوژنز، یرسینیا روکری و استرپتوکوکوس اینیه ایی) نانوکپسول ها در مقایسه با فیکوسیانین خالص بود. نتایج نشان داد با افزایش غلظت فیکوسیانین (در هر دو فرم خالص و نانو ریزپوشانی شده)، فعالیت آنتی اکسیدانی و ضد باکتریایی تیمارها به صورت معنی داری افزایش می یابد (0/05>p). مقایسه خواص تیمارها در روزهای صفر و 60 (نگهداری در دمای 18 درجه سانتی گراد) نشان داد که فعالیت آنتی اکسیدانی و ضد باکتریایی فیکوسیانین خالص با گذشت زمان نگهداری به صورت معنی داری کاهش می یابد (0/05>p). اما تکنیک نانو ریزپوشانی از تغییر خواص مذکور جلوگیری و به حفظ آن ها کمک می کند. در بین باکتری های گرم مثبت، لیستریا مونوسیتوژنز نسبت به دو باکتری دیگر حساس تر بوده و تمامی غلظت های مورد استفاده دارای اثر مهارکننده بر این باکتری بودند. استافیلوکوکوس اورئوس به دو غلظت 2/5 و 5 و استرپتوکوکوس اینیه ایی به سه غلظت 2/5، 5 و 10 میکروگرم بر میلی لیتر مقاوم بودند. در بین دو باکتری گرم منفی، یرسینیا روکری از حساسیت بیشتری برخوردار بوده و غلظت های مورد استفاده، به استثنای غلظت های 2/5 و 5 میکروگرم بر میلی لیتر، دارای اثر مهارکننده بر هر دو باکتری بودند. مطابق نتایج روش رقیق سازی، برای باکتری های مورد مطالعه، دامنه mic بین 50050 و mbc بین 500-100 میکروگرم بر میلی لیتر بود. ضمن اینکه کمترینmic برای لیستریا مونوسیتوژنز و بیشترین mbc برای استرپتوکوکوس اینیه ایی ثبت شد. از این تحقیق می توان نتیجه گرفت که اولا فیکوسیانین خالص دارای فعالیت آنتی اکسیدانی و ضد باکتریایی است؛ دوما نانو ریزپوشانی این رنگدانه با پوشش ترکیبی مالتودکسترین-کازئینات سدیم موجب ارتقای این خواص و ثبات آن ها در طول دوره نگهداری می گردد. 

evaluation and comparison of antioxidant and antibacterial properties of phycocyanin extracted from spirulina algae (spirulina platensis) in both pure and nanoencasulated forms with maltodextrin-sodium caseinate combination coating

following the concerns created in the field of using synthetic preservatives in various foods, it seems necessary to pay attention to natural compounds with preservative properties. phycocyanin extracted from spirulina microalgae is one of these compounds. the aim of the present study was to extract (using enzymatic method) and nanoencapsulation of this pigment with maltodextrinsodium caseinate combination coating and evaluate the antioxidant and antibacterial activity (against escherichia coli, staphylococcus aureus, listeria monocytogenes, yersinia ruckeri and streptococcus iniae) of nanocapsules in comparison with pure phycocyanin. the results showed that with increasing the concentration of phycocyanin (in both pure and nanoencapsulated forms), the antioxidant and antibacterial activity of the treatments increased significantly (p<0.05). comparison of the properties of the treatments on days 0 and 60 (stored at 18°c) showed that the antioxidant and antibacterial activity of pure phycocyanin was significantly reduced over time (p<0.05). but the nanoencapsulation technique prevents the mentioned properties from changing and helps to preserve them. among grampositive bacteria, listeria monocytogenes was more sensitive than the other two bacteria and all concentrations used had an inhibitory effect on this bacteri. staphylococcus aureus was resistant to two concentrations of 2.5 and 5 μg/ml and streptococcus iniae to three concentrations of 2.5, 5 and 10 μg/ml. among the two gramnegative bacteria, yersinia ruckeri was more sensitive and the concentrations used, with the exception of concentrations of 2.5 and 5 μg/ml, had an inhibitory effect on both bacteria. according to the results of the dilution method, for the studied bacteria, the mic range was between 50500 and the mbc between 100500 μg/ml. also, the lowest mic was recorded for listeria monocytogenes and the highest mbc was recorded for streptococcus iniae. it can be concluded from this research that first, pure phycocyanin has antioxidant and antibacterial activity; second, nanoencapsulation of this pigment with combined coating of maltodextrinsodium caseinate improves these properties and their stability during the storage period.