تاثیر عصاره متانولی ساقه زیرزمینی گیاه علف هرز مرغ (cynodon dactylon (l.) pers) بر پایداری اکسایشی روغن سویا تحت شرایط حرارتی

در این پژوهش ابتدا عصاره گیری از ساقه زیرزمینی گیاه علف هرز مرغ (cynodon dactylon) با حلال متانول و استفاده از روش ماسراسیون انجام گرفت و ترکیبات فنولی کل موجود در عصاره شناسایی و تعیین گردید. سپس اثرات آنتی اکسیدانی عصاره در غلظت‌های مختلف (0، 100، 200، 400، 800 و 1000 پی پی ام) بر شاخص های پایداری اکسایشی روغن سویا شامل عدد پراکسید، عدد اسیدی، اندیس تیوباربتوریک اسید (tba) و عدد رنسیمت در طول 72 ساعت نگهداری روغن در آون 60 درجه سانتیگراد بررسی شده و با آنتی اکسیدان سنتزی bht (200 پی پی ام) مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج شناسایی ترکیبات فنلی با دستگاه gc/ms نشان داد میزان کل ترکیبات فنولی ساقه زیرزمینی گیاه c. dactylon برابرmg/kg 08/917 اندازه گیری شد و ساختار عمده ترکیبات فنلی عصاره شامل hydroquinone (89/66 درصد)، thymol (23/1%)، levoglucosenone (48/2 %) و vanillic acid (35/1 %) شناسایی شد. با افزایش غلظت عصاره، میزان ترکیبات پلی فنولی و در نتیجه فعالیت آنتی اکسیدانی و مهارکنندگی رادیکال های آزاد عصاره افزایش پیدا کرد. ارزیابی شاخص های پایداری روغن سویا در برابر اکسیداسیون نیز نشان داد که در بین غلظت های تحت بررسی عصاره متانولی ساقه زیرزمینی گیاه علف هرز مرغ، غلظت 1000 پی پی ام عصاره به دلیل دارا بودن بیشترین میزان ترکیبات فنولی و در نتیجه بالاترین فعالیت آنتی اکسیدانی، موثرترین سطح غلظتی عصاره در افزایش پایداری اکسایشی روغن سویا تعیین شد بطوریکه نسبت به آنتی اکسیدان سنتزی bht در غلظت 200 پی پی ام نیز نتیجه بهتری حاصل گردید. بدین ترتیب عصاره متانولی ساقه زیرزمینی گیاه علف هرز مرغ به عنوان یک منبع آنتی اکسیدانی ارزان قیمت و در دسترس می تواند در صنعت روغن های خوراکی مورد استفاده قرار گیرد.

Effect of Methanolic Extract obtained from Cynodon dactylon (L) Pers. Rhizomes on Oxidative Stability of Soybean Oil under Thermal Conditions

In this study, first extraction from the C. dactylon rhizomes was performed with methanol solvent using maceration method, and total phenolic compounds in the extract were identified and determined. Then the antioxidant effects of the extract in different concentrations (0, 100, 200, 400, 800 and 1000 ppm) on the oxidative stability factors of soybean oil including peroxide value, acidity value, thiobarbituric acid index (TBA) and rancimat value during kept of oil in an oven at 60 °C for 72 hours was evaluated and compared with the synthetic antioxidant BHT (200 ppm). The identification results of phenolic compounds by GC/MS showed that the total amount of phenolic compounds in the C. dactylon rhizomes extract was measured as 917.08 mg/kg and the major phenolic compounds of the extract including Hydroquinone (66.89%), Thymol (1.23%), Levoglucosenone (2.48%) and Vanillic acid (1.35%) were identified. With increasing the concentration of the extract, the amount of polyphenolic compounds and as a result, the free radical scavenging activity of the extract increased. Evaluation of soybean oil stability against oxidation also showed that among the studied concentrations of methanolic extract, the concentration of 1000 ppm due to having the highest amount of phenolic compounds and therefore the highest antioxidant activity, was determined as the most effective concentration level of the extract in increasing the oxidative stability of soybean oil, so that better results were obtained than BHT synthetic antioxidant at a concentration of 200 ppm. Thus, the methanolic extract of the C. dactylon rhizomes can be used as a cheap and available antioxidant source in the edible oils industry.