بررسی سینتیک خشک‌شدن، انرژی مصرفی و خصوصیات کیفی محصول گل‌گاوزبان (echium amoenum) در یک خشک‌کن خورشیدی مجهز شده با لامپ مادون قرمز

پژوهش حاضر نمونه ی آزمایشگاهی یک خشک کن خورشیدی مجهز شده با لامپ مادون قرمز کمکی ارائه شده و سینتیک خشک شدن، انرژی و کیفیت رنگ گل گاوزبان درتوان های 100، 150 و 213 وات لامپ مادون قرمز و دبی حجمی هوای عبوری 0.0025 و 0.005 مترمکعب بر ثانیه، بررسی گردید. نتایج حاصل از ارزیابی کیفیت رنگ و مصرف انرژی با نتایج بدست آمده از خشک کردن گل گاوزبان به روش مرسوم (سایه خشک) مقایسه شد. پنج مدل ریاضی بر داده های تجربی سینتیک خشک شدن محصول برازش گردید و ارزیابی مدل ها با سه معیار ضریب تعیین (r2)، ریشه میانگین مربعات خطا (rmse) و ضریب مربع کای (χ2) صورت گرفت. نتایج نشان داد تاثیر توان لامپ های مادون قرمز، دبی حجمی هوا و اثر متقابل آن ها بر زمان خشک شدن گاوزبان معنادار است(p-value<0.01). مدت زمان خشک شدن گاوزبان در سایه خشک 24 ساعت اندازه گیری گردید. در استفاده از خشک کن خورشیدی بررسی، با افزایش توان لامپ مادون قرمز از 100 به 213وات و افزایش دبی حجمی هوا از 0.0025 به 0.005مترمکعب بر ثانیه، زمان خشک شدن نمونه ها به ترتیب 37درصد و17درصد کاهش یافت. بهترین مدل برای بررسی روند خشک شدن گاوزبان مدل پیج تعیین گردید. کمترین انرژی مصرفی ویژه (4.63مگاژول بر کیلوگرم) مربوط به شرایط خشک کردن در دبی هوای عبوری 0.005مترمکعب بر ثانیه و توان 150وات لامپ مادون قرمز و بیشترین انرژی مصرفی ویژه (5.26مگاژول بر کیلوگرم) در دبی 0.0025مترمکعب بر ثانیه و توان 213وات لامپ مادون قرمز بود. در مجموع براساس نتایج مصرف انرژی و کیفیت رنگ محصول نهایی، روش خشک کردن در دبی هوای 0.005 مترمکعب بر ثانیه و توان 150وات لامپ مادون قرمز توصیه شد. در سنجش پارامترهای رنگ، نمونه های خشک شده در دبی هوای 0.005 مترمکعب برثانیه و توان 213وات لامپ مادون قرمز نسبت به نمونه های خشک شده به روش سنتی کیفیت بالاتری داشتند اما به دلیل مصرف انرژی بالاتر، این تیمار به عنوان مناسب ترین تیمار در این مطالعه انتخاب نشد.

Study the drying kinetics, Energy consumption and quality parameters of Echium amoenum in an IR equipped solar dryer

In the present study, an infraredassisted solar dryer was used to determine the drying kinetics, energy consumption and quality parameters evaluation of Echium amoenum. Experiments were conducted with two levels of drying air flow rate (0.0025 and 0.005 m3s1) and three levels of IR lamp power (100, 150 and 213 W). Drying time, energy consumption and evaluation of quality properties in different air flow rates and lamp powers were compared to the conventional method (shade drying). Five empirical models were fitted on the experimental data and the goodness of regression models were evaluated using coefficient of determination (R2), root mean square error (RMSE), and Chi square (χ2). Results of drying time in the different experiments showed highly significant differences respect to the conventional method (pvalue<0.01). Also results showed that increasing the air flow rate and IR power caused a reduction of 37% and 17% in drying time, respectively. Best empirical model to describe the drying behavior was the Page model. The lowest specific energy consumptions (SEC) was 4.63 MJ kg1, which was occurred at the air flow rate and IR power of 0.005 m3s1 and 150 W and the highest SEC was 5.26 MJ kg1 and occurred at 0.0025 m3s1 of air flow rate and 213 W of IR lamp, respectively. Finally, the air flow rate of 0.005 m3s1 and the IR power of 150 W was recommended for Echium amoenum drying in the IRASD because of the fair energy consumption and the suitable product color.