استخراج ژلاتین از پوست فیل ماهی دریای خزر (huso huso) و بررسی خصوصیات رئولوژیکی آن

ژلاتین یکی از مواد پروتئینی کلوئیدی بوده که مصارف گسترده ای در صنایع غذایی، دارویی، پزشکی و نظامی دارد. سالانه مقادیر قابل ملاحظه ای از آن برای مصارف مختلف وارد کشور می گردد. از طرفی دریای خزر از بزرگترین منابع غنی از ماهیانی مانند فیل ماهی، کپور ، ماهی سفید و غیره بوده که مقادیر قابل توجهی از باقیمانده های آنها تحت عنوان ضایعات هدر می رود که می تواند منبع مناسبی برای استخراج ژلاتین باشد. در این مطالعه تاثیر روش های مختلف استخراج ژلاتین (i، ii، iii و iv) از پوست فیل ماهی مورد آزمون قرار گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین نقطۀ ذوب، بازده استخراج و ویسکوزیته مطلق ژلاتین به ترتیب در روش های استخراج ii، iii و iii مشاهده شد. همچنین نتایج نشان داد که ویسکوزیتۀ ژلاتین با افزایش غلظت هیدروکسید سدیم کاهش (روش های ii و iv)، و با مقادیر کمتر آن (روش های i و iii)، افزایش می یابد. همچنین با استفاده ار معادله آرنیوس تابعیت ویسکوزیتۀ ژلاتین با دما تعیین و انرژی فعال سازی بین 16.31 تا kj/mol32.66 محاسبه شد. در نهایت با استفاده از مدل های نمایی و توانی ویسکوزیتۀ ژلاتین با بریکس برازش گردید. نتایج مدلسازی نشان داد که مدل نمایی از دقت بالاتری در پیش بینی ویسکوزیتۀ مطلق ژلاتین برخوردار بود.