تاثیر پلاسمای سرد بر تغییرات رنگ، محتوی آنتوسیانین و کیفیت میکروبی آب زرشک

آب زرشک منبع خوبی از ترکیبات آنتی اکسیدانی شامل فنول ها و آنتوسیانین ها میباشد. استفاده از روشهای حرارتی جهت سترون سازی آب میوه ها ممکن است سبب تخریب رنگ و افت برخی از ترکیبات تغذیه ای آن شود. بنابراین توسعه روش های غیرحرارتی که سبب حفظ حداکثری ترکیبات زیست فعال و تغییرات حداقلی رنگ در آب میوه ها از جمله آب زرشک شود، ضروری به نظر می رسد. از جمله این تکنیک ها، پلاسمای سرد است که روش غیر حرارتی برای فراهم کردن ایمنی میکروبی با حداقل تخریب در میزان آنتوسیانین آب میوه ها میباشد. هدف از این پژوهش بررسی اثر پلاسمای سرد اتمسفری در چرخه کاری (8، 12 و 16 درصد) و زمان (2.5، 5 و 10 دقیقه) مختلف بر محتوای آنتوسیانین، رنگ و کیفیت میکروبی آب زرشک بود. به منظور بررسی کارایی روش استریلیزاسیون پلاسما، نمونه های آب زرشک پاستوریزه به روش حرارتی (در دمای 80 درجه سانتی گراد به مدت 2 دقیقه) و نمونه های کنترل (بدون اعمال هیچ فرآیندی) نیز در این پژوهش، مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاصل از آنالیز آماری نشان داد که تمامی نمونه های تیمار شده با پلاسما محتوای آنتوسیانین، شاخص روشنایی و قرمزی بیشتری نسبت به نمونه آب زرشک پاستوریزه شده (در دمای 80 درجه سانتی گراد) داشتند (p<0.05). همچنین افزایش زمان تیمار پلاسما در چرخه های کاری مختلف موجب افزایش بیشتر پارامترهای مذکور شد (p<0.05). بر اساس نتایج حاصل از آزمون میکروبی، شمارش کلی میکروبی، کپک و مخمر آب زرشک تازه با افزایش زمان تیمار پلاسما کاهش پیدا کرد (p<0.05) که این اثر در چرخه های کاری پایین مشهودتر بود. کیفیت میکروبی نمونه های آب زرشک تیمار شده با پلاسما به مراتب پایین تر از نمونه آب زرشک پاستوریزه بود. به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که استفاده از تیمار پلاسما در آب زرشک موجب حفظ یا حتی بهبود ارزش تغذیه ای آن بدون اثر نامطلوب بر ویژگی های رنگ شد اما علیرغم کاهش آلودگی نتوانست بار میکروبی این محصول را تا حدود مورد تایید اداره استاندارد ملی ایران کاهش دهد. شایان توجه است که اثرات مشاهده شده می تواند ناشی از میدان الکتریکی پالسی نیز که به نمونه اعمال شده است باشد. ضمنا ترکیب فناوری بکاررفته با روش های دیگر قابل بررسی است.