از تجسدیافتگی و بدنمندی تا تن یافتگی بازاندیشی نقش بدن در تاریخ تحول نظریۀ معماری غرب

در رویکردهای علوم شناختی نوین در سه دهه اخیر به نقش اثرگذار بدن در فرایندهای شناختی اشاره شده است؛ نقشی که قرن‌ها با سیطره دوئالیسم ذهن  بدن در حوزه‌های شناختی و فکری مانند اندیشه معماری مغفول مانده است؛ درحالی‌که در این رویکردها بدن نقطه کانونی کشف و شناخت جهان است. این شناخت از مسیر تعامل بین خرده‌جهان محسوس و قابل‌درکی مثل معماری با این بدن که در آنِ واحد هم تجربه می‌شود (بدن اول‌شخص) و هم تجربه می‌کند (بدن زیسته) انجام می‌شود. اما آیا این بدن و نقش شناختیِ آن که در رویکردهای فوق ذیل مقوله تن‌یافتگی اهمیت یافته، در تاریخ اندیشه‌ورزی معماری همواره مغفول بوده یا از دوره‌ای فراموش شده است؟! به‌منظور فهم اینکه بدن واجد چه پیشینه‌ای در این تاریخ بوده، چه ماهیتی در اندیشه‌های معماری هر دوره‌ای داشته، و نقش آن در شکل‌گیری و تکامل نظریات معماری چه بوده، پژوهش حاضر انجام شده است. همچنین سعی شده با رویکرد توصیفی  تحلیلی و به روش استدلال منطقی بخشی از تاریخ‌‌نگاشت دوهزارساله نظریات معماری غرب بازاندیشی شود. به‌دلیل تاثیر غالب فلسفه غرب بر نظریات معماری، این تاریخ‌نگاشت مبنای پژوهش قرار گرفته است. طبق یافته‌های پژوهش، ایده‌های متفاوت از بدن در این تاریخ نظریه‌پردازی قابل‌شناسایی است که در طیفی از تجسدیافتگی تا تن‌یافتگی دسته‌بندی شده است. پیش‌بینی می‌شود کم‌کم تن‌یافتگی و نقش شناختی بدن و رویکردهای نامبرده بر نظریات معماری تاثیر بگذارد و جذبه‌ای در این نظریه‌پردازی به سمت «نسبت نزدیک بدن اول‌شخص و معماری» شکل ‌گیرد.

from corporeality to embodimentrethinking the role of body in the transformation of architectural theories in the west

in the past three decades new cognitive sciences viewpoints have highlighted the influential role of the body in cognitive processes; a role long neglected by the dominance of mind-body dualism in cognitive and intellectual domains such as architectural thought, despite the seminal role of the body for discovery and cognition of the world. such cognition is experienced through interactions between objective micro-worlds such as that of architecture, and the third-person and first-person (lived) bodies. has this body and its cognitive role always been neglected in the history of architectural thought? to answer this question the present paper tries to investigate this role and its influence in the history of formation and evolution of architectural theories in the west. using logical reasoning and a descriptive-analytical approach, parts of western history of architecture are rethought, due to its close associations with the western philosophy in the formation of this history.the results show that different ideas about the body can be identified in history, ranging from corporeality to embodiment. it is then anticipated that the embodiment, the cognitive role of the body and the above viewpoints will gradually influence architectural theories leading it towards notions of close relationship between the first-person body and architecture.