اولویت‌بندی عوامل رضایت سالمند از فضای باز مجموعۀ مسکونی

این مقاله با هدف شناخت عوامل موثر بر رضایت سالمند از فضای باز مجموعۀ مسکونی نگاشته و در آن ضمن تبیین این عوامل به تدوین مدلی از آن ها با استفاده از«روش دلفی» و «تکنیک شانون» پرداخته شده است. در این پژوهش به دو پرسش پاسخ داده می شود: عوامل موثر بر رضایت سالمند از فضای باز مجموعۀ مسکونی چیستند؟ و چگونه می توان به میزان اهمیت هریک از آ ن عوامل نسبت به هم پی برد؟ برای پاسخ گویی به این پرسش ها، پژوهشگران با روش دلفی نظرات ده نفر از متخصصان این حوزه را با مصاحبه و پرسش نامه جمع آوری و به کمک روش شانون تحلیل کرده اند. یافته ها نشان می دهند که مهم ترین دستۀ عوامل موثر بر رضایت سالمند از فضای باز مجموعۀ مسکونی دستۀ «کالبدی  فضایی» است که موثرترین شاخص های آن «تامین فضایی»، «دید و منظر»، «سازمان دهی فضایی»، و «جنبه های زیباشناختی» هستند و بعد از آن دستۀ «فردی  اجتماعی» با موثرترین شاخص های «سن»، «احساسات و نیازها»، و «انتظارات» قرار دارند. سپس دستۀ عوامل «عملکردی  مدیریتی» است که «وجود نظارت اجتماعی»، «تامین ایمنی»، و «میزان دسترسی به خدمات عمومی و خصوصی» موثرترین شاخص های این دسته هستند. درنهایت مدل عوامل رضایت سالمند از فضای باز مجموعۀ مسکونی تدوین گردیده که وزن هر دسته از عوامل و شاخص ها در آن بیان شده است.

Elderly Satisfaction Priorities in Residential Complexes’ Open Spaces

This article aims to identify the factors affecting elderly satisfaction with outdoor spaces of residential complexes, and to explain these factors and formulate a model using the ‘Delphi Method’ and the ‘Shannon Technique’. The two main questions of this study are ‘what are the factors affecting the satisfaction of the elderly with the outdoor space of residential complexes’ and ‘how one can understand the importance of each in relation to others’. To answer these questions, the opinions of ten Delphi experts were collected using interviews and questionnaires, and analysed using the Shannon Technique. Findings show that the most important factor affecting outdoor satisfaction of the elderly is the ‘physical’ aspect of the space, with ‘spatial supply’, ‘views’, ‘spatial organisation’, and ‘aesthetics’ being most effective indicators in this respect. This is followed by individualsocial aspects, with ‘age, ‘feelings and needs’ and ‘expectations’ as its most effective indicators. Next comes ‘performancemanagement’, with ‘community surveillance’, ‘safety’ and ‘access to public and private services’ as its most effective indicators. Finally, a model for residential satisfaction factors of the elderly is developed, which outlines the weight of each of these factors and indicators.