مدیریت پیچیدگی ها، تضادها و عدم قطعیت ها در توسعه شهرستان مرزی قصر شیرین با به کارگیری رهیافت اختیار راهبردی

در سال‌های اخیر دولت سیاست جذب جمعیت به مناطق مرزی و تقویت امنیت این مناطق با کمک ساکنان بومی را در‌ پیش گرفته است. شهرستان قصر شیرین یکی از شهرستان‌های مرزی غرب کشور واقع در استان کرمانشاه است که، در اجرای این سیاست، توسعه آن مد نظر بوده است. برنامه‌ریزی توسعه این شهرستان با پیچیدگی‌ها، تضادها، و عدم قطعیت‌هایی روبه‌رو است که توجه به آن‌ها برای انطباق با واقعیت و تحقق‌پذیری بیشتر برنامه ضروری است. رهیافت اختیار راهبردی در برنامه‌ریزی راهبردی، امکان مدیریت پیچیدگی‌ها، تضادها، و عدم قطعیت‌ها را در موضعی تعادلی در فرایند تصمیم‌سازی و فراورده آن فراهم می‌کند. این امر از ‌طریق به‌کارگیری فنون شفاف و ساده در چهار وضعیت صورت‌بندی، طراحی، مقایسه، و اختیار در فرایندی چرخه‌ای انجام می‌پذیرد. با توجه به جهت‌گیری نظام برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای ایران به سوی برنامه‌ریزی راهبردی در سال‌های اخیر و لحاظ نکردن پیچیدگی‌ها، تضادها، و عدم قطعیت‌ها در برنامه‌های متداول، در این نوشتار رهیافت اختیار راهبردی، به منزله روش، به منظور برنامه‌ریزی برای توسعه شهرستان مرزی قصر شیرین به کار گرفته می‌شود و با روش علمی استدلال منطقی، فنون عمدتاً کیفی آن استفاده می‌شود. در این پژوهش نشان داده می‌شود که در برنامه‌ریزی برای توسعه شهرستان قصر شیرین چگونه پیچیدگی‌ها، تضادها، و عدم قطعیت‌ها در فرایند تصمیم‌سازی و فراورده حاصل از آن مدیریت می‌شوند. در فرایند تصمیم‌سازی برای توسعه شهرستان قصر شیرین عرصه‌های مربوط به هریک از این موضوعات در مراحل مشخص شناسایی و در طول فرایند و نیز در طراحی بسته پیشرفت، با ‌عنوان فراورده، بنا‌ بر موقعیت مسئله، موضعی تعادلی در ‌برابر آن‌ها اتخاذ ‌‌گردیده ‌است. در رویارویی با پیچیدگی‌ها در فرایند تصمیم‌سازی عمدتاً برخوردی پرجزئیات در گستره محدودی از مسئله در برابر برخوردی ساده‌گیرانه در گستره‌ای وسیع اختیار‌ شده و در فراورده آن ترتیبی از گام‌های تدریجی پیوسته، با توجه به پیوندهای تصمیم‌گیری، تدوین گردیده است. به منظور مدیریت تضادها در فرایند و فراورده، برخورد تعاملی بر برخورد انفعالی ترجیح داده شده و مدیریت عدم قطعیت‌ها از‌ طریق پذیرش یا کاهش آن‌ها بر‌ مبنای انعطاف‌پذیری فرایند تصمیم‌سازی انجام گرفته است.