ضرورت تدوین برنامه آموزشى مدیریت بحران در طراحى شهری

P dir=rtl>قرارگیرى ایران درمنطقه لرزه خیز و وقوع سوانح طبیعى دیگر مانند سیل و زمین لغزش هرساله خسارات و تلفات فراوانى را به این سرزمین وارد کرده است. با توجه به گسترش دوره هاى تحصیلات تکمیلى مرتبط با سوانح در دانشگا ه هاى کشور، نیاز مبرم به آگاهى از تجارب سایرین و انجام مطالعات تطبیقى به منظور راه اندازى رشته هاى جدید به شدت احساس می شود. مقاله حاضر به بررسى تطبیقى تحلیلى دوره هاى آموزش مدیریت بحران دانشگاه هاى پنج قاره جهان در سطوح گوناگون: کوتاه مدت، از راه دور، گواهینامه، دیپلم، کاردانى، کارشناسى، کارشناسى ارشد و دکترى اختصاص دارد و نیز امکان بهره گیرى از تجارب براى تاسیس دوره هاى مشابه در دانشگا هها و مراکز آموزش عالى کشور را مطالعه میشود. روش تحقیق بر جستجوهاى اینترنتى استوار است. بیش از 360 دوره آموزشى سانحه در دانشگاه هاى معتبر و در مرتبه هاى گوناگون مطالعه شدند. تعداد مراکز به تفکیک قاره شامل امریکاى شمالى 165، اروپا 113 ، آسیا 52 ، افریقا 20 و اقیانوسیه و استرالیا 10 دانشگاه بوده است. علاوه بر این، شرح دروس همه دوره هاى آموزشى مرتبط با بحران در کشور نیز بررسى شد. با بهره گیرى از روش تطبیقى، شرح دروس و دوره هابه دو گونه مقایسه شدند. ابتدا میزان فراوانى دوره ها دردانشگاه هاى جهان به تفکیک پنج قاره شناسایى و دروس با فراوانى افزون تر شناسایى شدند و سپس مقایسه دروس از نظر میزان فراوانى موضوعى طبقه بندى و رتبه بندى شد. یافته هاى پژوهش نشان مى دهد که، اگرچه رویکردهاى گوناگونى از مقوله مدیریت بحران در مراکز آموزش عالى در مرتبه هاى مختلف دانشگاهى آموزش داده مى شوند، لیکن مدیریت بحران سکونتگاه هاى انسانى در دانشکده هاى معمارى و شهرسازى موضوع نسبتاً جدیدى محسوب مى شود. افزون بر این، به جز تعدادى از دانشگاه ها که مقوله بازسازى پس از سانحه به صورت یک دوره مجزا در آن ها تدریس مى شود، دیگر مراکز آموزش عالى موضوع بازسازى را در زمره یکى از دروس اصلى خود در کنار سایر مباحث در دوره هاى مدیریت بحران گنجانده اند. به بیان دیگر، دوره آموزشى فعلى بازسازى در دانشکده معمارى دانشگاه شهید بهشتى رشته اى نسبتا منحصر به فرد محسوب مى شود.