پیشنهاد چارچوبى دانش پایه براى بازجُست ذهنى عوامل موثر بر شدت استفاده مردم از بوستان هاى عمومى در بزرگ شهر تهران

بوستان ها و فضاهاى سبز عمومى جزئى از فضاهاى عمومى شهرى و عنصرى از آنچه « فضاى اجتماعى » نامیده مى شود، هستند که مى توانند نقش مهمى در ارتقاى کیفیت محیط شهرى و ارتقاى کیفیت زندگى افراد ساکن و شاغل در شهرها داشته باشند؛ چنانچه چنین امرى در دستورکار و در مجموعه اهداف تصمیم گیران شهرى قرار داشته باشد. با توجه به پیچیدگى و گوناگونى مشکلات شهرى بزرگ شهر تهران و با وجود نقش مهم فضاهاى عمومى شهرها در سلامت جسم و روان مردم، تصمیم گیران شهرى آگاهى تخصصى و « دانش ضمنى» (متفاوت با « دانش صریح ») مورد نیاز را ندارند؛ « دانش ضمنى» که ریشه در عمل و تجارب افراد دارد فقط ویژگى ها و خواسته هاى مردم (استفاده کنندگان و استفاده نکنندگان بوستان هاى شهرى) را شامل نمى شود بلکه از ویژگى هاى آن، شدت استفاده، عوامل موثر بر دگرگونى ها، و نیز بایستگى ارتقاى کیفیت بوستان هاى شهرى در راستاى ارتقاى کیفیت زندگى افراد ساکن و شاغل در این بزرگ شهر است. در چنین زمینه هایى بازجُست لازم و کاربردى به ویژه در زمینه دریافت« دانش ضمنى» و با وجود اهمیت این گونه دانش در برنامه ریزى و مدیریت شهرى، انجام نگرفته است. در پاسخ به چنین ناآگاهى ها و کاستى هایى است که چگونگى و شدت استفاده از بوستان ها در میان مردم نیاز به بازجُست دارد که در این مقاله به بخشى از آن پرداخته شده است. در این مقاله هدف ردیابى و سنجش عوامل « ذهنى و محتوایى» موثر بر شدت استفاده مردم از بوستان هاى عمومى ،  بر پایه و با تاکید بر دریافت « دانش ضمنى» موجود میان افراد ساکن در بزرگ شهر تهران است. براى دستیابى به هدف این مقاله روشى با مسیر دوگانه توصیفى تحلیلى و تحلیلى تجویزى طراحى شده است. در مسیر نخست یا پژوهش پایه این مقاله، نظریه ها و انگاشت هاى مرتبط با فضاهاى عمومى شهرى با تاکید بر بوستان هاى شهرى و با تاکید بر عوامل موثر بر شدت استفاده از بوستان هاى شهرى ردیابى شده است. در مسیر دوم بر مبناى پژوهش پایه مقاله و در دستیابى به هدف مقاله، روش و چارچوبى براى فرایند بازجُست شدت استفاده مردم از بوستان هاى بزرگ شهر تهران تدبیر و رهیافت هاى پشتیبان هر مرحله از فرایند پیشنهاد و در مورد بوستان هاى این بزرگ شهر به کار گرفته شده است. براى گردآورى داده هاى مورد نیاز از روش هاى بازبینى و تحلیل متون، روش میدانى، و انجام مصاحبه از مردم و نیز از تصمیم گیران شهرى برپایه طراحى و تکمیل پرسش نامه هایى هدفمند استفاده شده است. نتایج چارچوب پیشنهادى این مقاله از یک سو، یارى به راه اندازى و یا تکمیل سیستم اطلاعات شهرى مرتبط با بوستان هاى شهرى در یک سیستم فراگیر دانش شهرى پشتیبان تصمیم گیرى است و از دیگر سو، به کارگیرى تمهیدات پیشنهادى در این مقاله زمینه افزایش شدت استفاده از بوستان ها و درنتیجه دستیابى به پیامدهاى مثبت آن در سلامت جسمى و روحى افراد ساکن در این بزرگ شهر را فراهم مى کند. یافته مهم این مقاله را مى توان تاکید بر اهمیت توجه به نظر مردم و دریافت و مدیریت « دانش ضمنى » در بازجُست عوامل اصلى موثر بر شدت و تمایل به استفاده از بوستان هاى شهرى دانست که نویسندگان سابقه چنین رویکردى را در چارچوب تفکر و عمل برنامه ریزى و مدیریت شهرى به ویژه مرتبط با فضاهاى عمومى و بوستان هاى شهرى  در بزرگ شهر تهران نیافتند.