اثرات عصاره آبی برگ مورد(myrtus communis) بر تغییرات کیفی قزل‌آلای رنگین کمان پرورشی (oncorhynchus mykiss)، شکم خالی، نگهداری شده در دمای 4 درجه سلسیوس

قزل آلای رنگین کمان پس از صید شدیداً مستعد فساد میکروبی، هیدرولیتیک (hydrolytic) و اکسیداسیون چربی ها می باشد. بنابراین استفاده از مواد نگهدارنده جهت افزایش عمر ماندگاری این محصول ضرورت دارد. عصاره برگ مورد دارای خواص ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی قابل توجهی است. هدف از این تحقیق بررسی اثر عصاره آبی برگ مورد بر تغییرات کیفی ماهی قزل آلای رنگین کمان در شرایط نگهداری سرد (1 ±4 درجه سلسیوس) می باشد. در این آزمایش میزان ترکیبات فنلی کل عصاره آبی برگ مورد به روش فولین سیکاتو (folinciocalteu)، توانایی مهار رادیکال آزاد با استفاده از محلول دی فنیل پیکریل هیدرازین (dpph )و توانایی جذب فلز به روش اسپکتروفتومتری بررسی گردیدند. قزل آلای رنگین کمان بلافاصله پس از صید شستشو شده و تخلیه احشاء انجام شد. تیمار مورد استفاده با در نظر گرفتن نتایج آزمون های اولیه، 5 دقیقه غوطه وری در عصاره آبی 5/0 درصد برگ مورد بود. نمونه برداری در روزهای 0، 5، 10 و 15، طی دوره نگهداری در دمای 4 درجه سلسیوس صورت گرفت. اثر ضد میکروبی عصاره با شمارش باکتری های سرمادوست به روش پورپلیت (purplate method)بر روی محیط کشت pca، ارزیابی شد. خصوصیات شیمیایی بررسی شده شامل: اندازه گیری ph، اندیس تیوباربیتوریک اسید (tbars) به روش اسپکتروفتومتری و ارزیابی ترکیبات نیتروژنی فرار (tvn) به روش کلدال(kjeldahl) ، بودند. ارزیابی حسی قزل آلای رنگین کمان توسط10 ارزیاب آموزش دیده با بررسی ظاهر و رنگ، بو، بافت و وضعیت چشم صورت گرفت. میزان ترکیبات فنولی کل عصاره برابر با mg ga/ml 33/0± 6/49، میزان ic50 برابر با g/ml03/0± 20 و خاصیت کمپلکس کنندگی (chelating activity) فلز عصاره بر اساس edta برابر با 97/43 % محاسبه شدند. غوطه وری ماهی در عصاره آبی مورد سبب کاهش شمارش سرمادوست ها بلافاصله پس از تیمار شد و به طور معنا داری روند فساد میکروبی ماهی را کاهش داد، به طوری که شمارش سرمادوست های نمونه های کنترل و تیمار شده با عصاره در روز 10 به ترتیب برابر با 29/7 و 91/5 log cfu/g بود. همچنین اکسیداسیون چربی و تولید ترکیبات ازته فرار در نمونه های تیمار شده کاهش یافت و خصوصیات حسی در مقایسه با نمونه های کنترل بهبود یافت. بنابراین می توان از عصاره آبی مورد جهت افزایش زمان ماندگاری قزل آلا طی دوره نگهداری سرد استفاده نمود. کاربرد آب به عنوان حلال، غلظت مورد نیاز پایین عصاره و فراوانی درختچه همیشه سبز مورد در ایران امکان کاربرد اقتصادی این عصاره را به عنوان یک ترکیب نگهدارنده طبیعی و جایگزینی مناسب برای ترکیبات شیمیایی میسر می سازد.