مطالعه هیستومورفومتریک گناد نر کپور نقره‌ای ) (Hypophthalmichthys molitrix در دو رده سنی بالغ و نابالغ

در این پژوهش خصوصیات مورفولوژی و بافت شناسی بیضه 20 ماهی کپور نقره‌ای در دو رده یا گروه سنی زیر دو سال و چهار سال مطالعه گردید. در گروه1: 10 ماهی با میانگین وزنی 66/0± 25/1 کیلوگرم و میانگینsd) ±) طول کل بدن 41/1± 68/43 سانتیمتر و با حدود سنی 2 سال ، در گروه2: 10 ماهی کپور نقره‌ای نر با میانگین sd) ±) وزنی 52/0± 71/5 کیلوگرم و میانگین sd) ±) طول کل بدن 64/1 ± 5/81 سانتیمتر و با حدود سنی 4 سال قرار گرفتند. میانگین sd) ±) وزن بیضه ماهیان گروه 1و2 نیز به ترتیب 47/1± 34/2 و 81/25 ± 33/83 گرم و میانگینsd) ±) gsi 22/0± 19/0 و 97/4 ± 45/1 بود. از بیضه‌ها نمونه‌هایی به ضخامت حداکثر نیم سانتیمتر برداشت و پس از ثبوت در محلول بوئن و طی مراحل مختلف تهیه مقاطع بافتی، برش‌هایی به ضخامت 5 تا 6 میکرومتر تهیه و مورد رنگ آمیزی هماتوکسیلین ائوزین و pas قرار گرفتند. در مطالعات میکروسکوپی مشخص گردید که بیضه ماهی کپور نقره‌ای در هر دو گروه از نوع لوبولار (قطعه ای) و در داخل لوبول‌های بیضه ماهیان گروه 2 اسپرماتوژنز از نوع سیستیک یا کیسه‌ای می‌باشد. ولی در بیضه ماهیان گروه 1 هیچگونه فعالیت اسپرماتوژنزی مشاهده نشد، زیرا تنها سلولی که در کیسه‌ها وجود داشت سلول‌های جنسی اولیه بود. در بیضه ماهیان گروه 2، تعداد سلول‌های جنسی اولیه به صورت معنی داری کاهش یافته، اما تعداد زیادی سلول‌های اسپرماتوژنیک در مراحل مختلف رشد و تمایز شامل سلول‌های اسپرماتوگونی، اسپرماتوسیت اولیه و ثانویه، اسپرماتید اولیه، نهایی و اسپرماتوزوئید وجود داشت که هر یک از این سلول‌ها در کیسه‌های مجزایی قرارداشتند. نتایج حاصل از مطالعات هیستومتری این پژوهش نشان داد که در میانگینsd) ±) قطر هسته سلول‌های جنسی اولیه در بیضه گروه 2 (44/0± 13/6) و گروه 1 (44/0±97/6) میکرومتر اختلاف معنی داری وجود ندارد. ولی در بیضه ماهیان گروه2، میانگینsd) ±) قطر هسته سلول‌های اسپرماتوگونی 11/0 ± 97/2 میکرومتر، سلول‌های اسپرماتوسیت اولیه 11/0 ± 59/3 میکرومتر، سلول‌های اسپرماتید اولیه 76/0± 59/1 میکرومتر، سلول‌های اسپرماتید نهایی 13/0 ± 24/1، سلول‌های اسپرماتوزوئید 05/0 ± 16/1 و طول اسپرماتوزوئید 95/1 ± 41/17 میکرومتر بود. یافته قابل توجه به دست آمده عدم بالغ بودن بیضه ماهیان در گروه 1 با میانگینsd) ±) وزنی (66/0± 25/1) کیلوگرم و طول بدن (41/1± 67/43) سانتیمتر با سن حدود 2 سال و بلوغ بیضه در ماهیان گروه 2 با میانگین sd) ±) وزنی (52/0± 71/5) کیلوگرم و طولی(64/1 ± 5/81) سانتیمتر با سن حدود 4 سال در شرایط آب و هوایی استان خوزستان می‌باشد.