آسیب شناسی تلفات بچه ماهیان قزل آلای رنگین کمان پرورشی در برخی مزارع تکثیر و پرورش ماهیان سرد آبی کشور

به منظور بررسی آسیب شناسی و کمک به یافتن علل وقوع تلفات بچه ماهیان قزل آلای رنگین کمان پرورشی ایران از آبان ماه 1380 تعداد 104 نمونه بافتی از اندامهای کبد کلیه طحال لوزالمعده روده و آبشش 59 عدد بچه ماهی قزل آلای رنگین کمان پرورشی بیمار از برخی مراکز تکثیر و پرورش ماهیان سرد آبی در استانهای مازندران فارس مرکزی و کهگیلویه و بویر احمد جهت بررسی ضایعات بافتی نمونه برداری و بلافاصله در محلول فرمالین 10 درصد تثبیت گردید . بافتهای تثبیت شده آبگیری شفاف سازی و پارافینه شده و از آنها مقاطع میکروسکوپی 5 میکرونی تهیه و به روش هماتوکسیلین وائوزین (h&e) رنگ آمیزی و سپس بوسیله میکروسکوپ نوری مورد مطالعه و بررسی قرار گرفتند.علایم بالینی بچه ماهیهای مبتلا اغلب شامل تیرگی بدن اگزوفتالمی آسیت ، شنای غیر طبیعی و چرخشی بود . گاهی نیز آویزان شدن رشته های مدفوعی کست از ناحیه مخرج قابل مشاهده بود و برخی مبتلایان بی حال و در محل خروجی استخرها جمع می شدند .در مشاهدات میکروسکوپی آبشش پرخونی عروق تورم لایه پایه رشته هیا ثانویه آبششی هیپرپلازی و چسبندگی رشته ها و در مواردی چماقی شدن رشته های آبششی ثانویه مشاهده شد در کلیه ها دژانراسیون سلولهای کلیوی ، نکروز و تخریب لوله های کلیوی و بافت خونساز در قسمت قدامی کلیه پرخونی عروق کلیوی افزایش رنگدانه های ملانین نفوذ و افزایش سلولهای آماسی از موارد رویت شده بود در آزمایش بافت کبد پرخونی عروق کبدی نفوذ جربی در هپاتوسیتها پرخونی و اتساع سینوزوئیدها افزایش منوسیت ها د رسینوزوئیدها و نیزافزایش ملانوماکروفاژها دژنرسانس واکوئولی هپاتوسیت ها و نیز نکروز کانونی دیده شد در موارد نادری نیز کولانژیوما مشاهده گردید بافت طحال نیز دارای پرخونی رسوب رنگدانه های هموسیدرین افزایش مراکز ملانوماکروفاژها و در مواردی نکروز بود پرخونی دژنراسیون ونکروز آسینی ها و جزایر لانگرهانس لوزالمعده نیز مشاهده گردید. در مشاهدات میکروسکوپی روده آسیبهای از جمله پرخونی زیر مخاط چسبیدن بافت مخاطی به هم و نکروز و کنده شدن بافت غده ای روده رویت شد . با توجه به نتایج بررسی های بالینی و آسیب شناسی بدست آمده می توان گفت که بیماری ایجاد شده احتمالا یک بیماری ویروسی است که علائم آن بیشتر مشابه بیماری نکروز عفونی بافت خونساز (ihn) می باشد.