بررسی غلظت هیدروکربن‌های آروماتیک چند حلقه‌ای در صدف Barbatia helblingii در سواحل بوشهر

بسیاری از آبزیان بدلیل خوراکی بودن از نظر شیلاتی حایز اهمیت هستند. اما برخی از آنان در محیط‌های مستعد آلودگی می‌توانند آلاینده‌ها را در خود انباشته به انسان یا سایر آبزیان منتقل نمایند. در این بین دو کفه‌ای‌ها بدلیل نداشتن سیستم متابولیسمی و دفع پیشرفته آلاینده‌ها استعداد بیشتری در تجمع دادن آلاینده‌ها دارند. صدف تابوت موجدار (barbatia helblingii) گونه‌ای صافی‌خوار بوده که در سواحل صخره‌ای بوشهر پراکندگی خوبی داشته و از گونه‌های خوراکی بشمار می‌آید. آبهای ساحلی استان بوشهر تحت تاثیر آلودگی‌های خلیج فارس می‌باشد. صنایع نفت و گاز و فاضلاب‌های شهری و صنعتی در این منطقه باعث آلودگی مناطق ساحلی به هیدروکربنهای آروماتیک چند حلقه‌ای (pahs) می‌شود. به منظور مطالعه pahs در صدف b. helblingii نمونه‌برداری از صدف مذکور در زمستان 1387 در پنج ایستگاه در طول ساحل شهرستان بوشهر در بهمن ماه 1387 انجام شد. از هر ایستگاه 30 نمونه صدف هم اندازه جمع‌آوری شد. بافت نرم صدف‌ها توسط روش سوکسله هضم و محتوای هیدروکربن‌های آروماتیک چند حلقه‌ای ((pahs آنها توسط حلال هگزان استخراج گردید و سپس به کمک دستگاه hplc مدل kanuer تفکیک و اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد غلظت pahs کل در ایستگاه‌های رافایل، شغاب، آب شیرین کن، ناحیه صنعتی و هلیله بترتیب برابر 0/638، 7/470، 3/140، 0/495 و 2/373 نانوگرم برگرم نمونه خشک می‌باشد. اختلاف معنی‌دار آماری بین غلظتpahs کل در ایستگاههای مختلف مشاهده گردید. بیشترین غلظت این ترکیبات در صدف‌های جمع‌آوری شده از ایستگاه رافایل و کمترین مقادیر ترکیبات یاد شده مربوط به صدف‌های ایستگاه آب شیرین کن بوده است. بیشترین غلظت از محتوای pahs کل مربوط به ترکیبات سه حلقه‌ای pahs بود. میانگین غلظت pahsکل در صدف b. helblingii در سواحل بوشهر4/423 نانوگرم برگرم بوده است که در مقایسه با سایر مطالعات انجام شده در خلیج فارس و سایر نقاط دنیا در حد نیمه آلوده تا آلوده می‌باشد.