ارزیابی وضعیت و امکانات مزارع ماهیان زینتی ایران

تجارت جهانی ماهیان زینتی به همراه لوازم جانبی و خوراک آنها با رشد سالانه 8 درصد بیش از 15 میلیارد دلار برآورد شده است. رونق و تولید بالغ بر 291 میلیون قطعه ماهی زینتی در ایران، ضرورت پژوهش جامعه‌‌شناسی صنعت و بررسی امکانات و ظرفیت‌های آنرا الزامی می‌سازد. تحقیق حاضر با مشارکت 66 فعال و تولیدکننده عمده ماهیان زینتی از طریق طراحی پرسشنامه الکترونیکی و سپس جمع‌‌آوری آنلاین اطلاعات صورت گرفت. ضمن ارزیابی امکانات تولید و درصد فراوانی آنها، برای بررسی وابستگی عوامل از آزمون کای‌‌دو و برای رتبه‌بندی عوامل از آزمون فریدمن و روش امتیازی استفاده شد. نتایج نشان داد، بیش از 70 درصد تولیدکنندگان زیر 40 سال سن، تحصیلاتی بالاتر از دیپلم و تحصیلاتی غیر مرتبط با رشته کشاورزی و شیلات داشتند. حدود 67 درصد تولید کنندگان دارای فضایی کمتر از 500 متر مربع برای تولید هستند. منبع تامین آب 66.2 درصد آنها آب شهری بود و 68 درصد از گازشهری به عنوان منبع گرمایش استفاده می‌‌کردند. اکواریوم شیشه‌‌ای با 76.9 درصد و استخرهای بتونی با 32.3 درصد شامل بیشترین میزان سازه حوضچه‌‌های تکثیر و پرورش بودند. حدود 90.8 درصد از تولید‌‌کننده‌‌ها از غذای کنسانتره و 67.7 درصد آنها نیز از غذای زنده استفاده می‌‌کردند. برند خوراک ایرانی 21 بیضا با 36.9 درصد فراوانی دارای بیشترین طرفدار بود. آرتمیا با 70.8 درصد، بیشترین غذای زنده مورد استفاده بود. بیشترین رونق فروش در فصل بهار و 64.6 درصد میانگین فروش هر تولیدکننده، در استان محل تولید به‌فروش می‌‌رسید. به طور متوسط در هر کارگاه، 14 گونه زینتی پرورش می‌‌یافت. گونه‌‌های غالب تولیدی گوپی، کوی و سیچیلدها  بودند. بیماری، تغذیه و تلفات لاروی، مهم‌‌ترین چالش پرورش‌دهندگان بوده است که باید در اولویت برنامه‌‌ریزان و دولت قرار گیرد.

evaluation of the condition and facilities of ornamental fish farms in iran

the global trade of ornamental fish, including their accessories and feed, is estimated to be around 15 billion dollars with an annual growth of 8%. the prosperity and production of over 291 million pieces of ornamental fish in iran makes it necessary to research the sociology of the industry and examine its facilities and capacities. the present research was conducted with the participation of 66 activists and major producers of ornamental fish through the design of an electronic questionnaire and then online data collection. in addition to evaluating the production facilities and their frequency, the chi-square test was used to check the dependence of the factors, and the friedman test and the score method was used to rank the factors. the results showed that more than 70% of producers under 40 years of age had an education higher than a diploma and an education not related to the field of agriculture and fisheries. about 67% of the producers had the production area less than 500 m² for production. 66.2% of them used tap water as a source of water supply and 68% used urban gas distribution system for heating. glass aquarium with 76.9% and cement ponds with 32.3% were the majority of the materials for the production structures. about 90.8% of the producers used concentrated feeds and 67.7% of the farms used live feeds. iranian food brand “21 beyza” with 36.9% frequency was the most popular brand. artemia was the most used live feed with 70.8%. the most rate of sale was in the spring and 64.6% of the average sales of each producer are sold within the province itself. on average, 14 ornamental species were grown in each farm. the dominant productive species were guppies, koi and cichlids. disease, nutrition, and larval mortality are the most important challenges of the farmers, which should be prioritized by the planners and government.