توزیع مکانی فلزات سنگین در رسوبات زیستگاه‌‌های مانگرو و مرجانی استان هرمزگان

در تحقیق حاضر، ارزیابی جامع توزیع مکانی فلزات سنگین شامل کادمیوم، سرب، نیکل، مس، روی و کروم در رسوبات نواحی مانگرو و مرجانی از 32 ایستگاه واقع در خورهای تیاب، آذینی، جزایرلارک، هنگام و قشم، بندرپل و بندر خمیر طی سال‌‌های 1400-1399، انجام شد. غلظت فلزات سنگین تغییرات مکانی معنادار بین مناطق نشان داد. بالاترین غلظت فلز کادمیوم 0.01±1.64 میکروگرم/گرم در ایستگاه نزدیک روستای طبل، جنوب درختان حرا مشاهده شد. ایستگاه تیاب، انتهای خور دارای بالاترین غلظت سرب (2.17±17.87 میکروگرم/گرم) بود. بالاترین غلظت نیکل (1.85±135.22 میکروگرم/گرم) در ایستگاه‌‌ تیاب شمالی، شاخه آبدهی دیده شد. حداکثر غلظت فلز کروم (0.41±18.41 میکروگرم/گرم) در ایستگاه مرکز ذخیرگاه حرا مشاهده شد. بالاترین غلظت روی (30.74±94.61 میکروگرم/گرم) در ایستگاه 2 آذینی وجود داشت و نهایتاً در ایستگاه اسکله خمیر، بستر شنی درختان حرا بالاترین غلظت مس (0.28±40.5 میکروگرم/گرم، مشاهده شد. ایستگاه‌‌های واقع در تیاب و ذخیره‌‌گاه مانگرو، دارای شدت بیش‌‌تری از آلودگی نسبت به سایر نقاط بودند و ریسک‌‌های قابل‌‌توجه از آلودگی به‌خصوص از لحاظ فلزات نیکل و کادمیوم نشان دادند. کادمیوم، به ‌عنوان پرخطرترین عنصر در مناطق مورد مطالعه در نظر گرفته شد که احتمالاَ ناشی از فعالیت‌‌های صنعتی باشد. استراتژی‌های جامع و چشمگیر جهت کنترل و کاهش این آلودگی‌‌های فلزات سنگین به‌خصوص در زیستگاه‌‌های تیاب و ذخیره‌‌گاه مانگرو، مکان‌هایی که شدت بالای آلودگی کادمیوم و نیکل را نشان دادند، موردنیاز است در نظر گرفته شود تا منابع این آلودگی‌‌ها شناسایی و مدیریت شوند و تاثیر فعالیت‌‌های انسانی بر زیست‌‌بوم اکوسیستم‌‌های مانگرو و مرجانی به حداقل برسد.

spatial distribution of heavy metals in the sediments of mangrove and coral habitats of hormozgan province

in the current work, a comprehensive assessment of the spatial distribution of heavy metals including cd, pb, ni, cu, zn, and cr was performed in the sediments of mangrove and coral areas from 32 stations located in tiab, azini, lark,  hengam and qeshm, island, bandar e pol and bandar khamir during the 2021 to 2022. the concentration of heavy metals showed significant spatial variations between the areas. the highest concentration of cd 1.64±0.01 μg/g was observed at the station near tabl village, south of the mangrove trees. the station tiab, end of the estuary had the highest concentration of pb 17.87±2.17 μg/g. the highest concentration of ni 135.22±1.85 µg/g was seen in north tiab station, irrigation branch. the maximum concentration of metal cr 18.41±0.41 μg/g was observed at the center of mangrove reservoir station. there was the highest concentration of zn 94.61±30.74 μg/g in azini station 2 and finally, the highest concentration of cu 40.5±0.28 μg/g was observed in the station khamir port, sandy bed of mangrove trees. the stations located in tiab and the mangrove reserve had a higher intensity of pollution than other places and showed considerable risks of pollution, especially in terms of ni and cd. cadmium was considered as the most dangerous metal in the studied areas which is probably caused by industrial activities. it is necessary to consider comprehensive and impressive strategies to control and reduce these heavy metal pollutions, especially in tiab habitats and mangrove reserves where show high intensity of cd and ni contamination to identify, and manage the sources of these pollutions and minimize the impact of human activities on mangrove and coral ecosystems.