راهکارهای مولد سازی و تکثیر مصنوعی لارو ماهی باس دریایی آسیایی (lates calcarifer) در شرایط اسارت

تحقیق حاضر در ایستگاه تحقیقات ماهیان دریایی بندر امام خمینی(ره) در سال 1396 آغاز شد. هدف از این تحقیق تولید مولدین زایا و دستیابی به بیوتکنیک تکثیر لارو و تولید بچه ماهی باس دریایی آسیایی بود. در این راستا، بچه ماهیان نژاد تایلندی در سه سال متفاوت وارد ایستگاه شدند و پرورش آنها تا مرحله پیش مولد انجام شد. بعد از گذشت چهار سال از این پروژه، گله‌هایی از پیش مولدین ماده 3 و 4 ساله و پیش‌مولدین نر 5/1 ساله تولید شد و در تابستان سال 1401 این مولدین با روش تکثیر مصنوعی توسط تزریق هورمون تکثیر شدند. در خوزستان فصل تکثیر از اوایل خرداد ماه لغایت اواخر شهریور ماه در دمای 34-28 درجه سانتی‌گراد است. تخم‌ریزی ماهیان 40-36 ساعت بعد از تزریق در نیمه شب اتفاق می‌افتد. از هورمون lhrh-α2 به صورت تزریق درون ماهیچه‌ای برای تکثیر مصنوعی این گونه استفاده شد. میزان درصد لقاح، تخم گشایی و زنده‌مانی لارو 3 روزه ماهی باس دریایی آسیایی در ماه‌های مختلف متفاوت و به‌ترتیب 92-78، 93-82 و 85-75 درصد بود. از بهمن ماه سال 1401 لغایت تیر ماه سال 1402، 208 عدد مولد زایا به پنج بخش خصوصی در استان خوزستان و هرمزگان برای تولید انبوه بچه ماهی این گونه اهداء شد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که رعایت اصول ایمنی زیستی مهم‌ترین اصل در اجرای برنامه‌های مولدسازی، اهلی‌سازی ماهیان دریایی جدید، پرورش و برنامه‌های بهگزینی است. همچنین گونه‌ باس دریایی آسیایی، از پتانسیل بسیار زیادی جهت تکثیر در شرایط اسارت و تولید انبوه بچه ماهی برخوردار است و می‌تواند به‌ عنوان گونه‌ اصلی ماهی دریایی به برنامه‌های کوتاه مدت برای توسعه پرورش ماهیان در قفس در آبهای جنوب کشور کمک کند.

broodstocking and propagation techniques of asian sea bass (lates calcarifer) larvae under captivity conditions

the present research was started in 2016 at bandar imam khomeini marine fish research station. the aim of this project was to produce fertile broodstock and achieve the biotechnique of larval propagation and fry production of the asian sea bass. in this regard, the thai fry strain were introduced in the station over three different years and their breeding was done until the pre-breeding stage. after four years, 3- and 4-year-old female pre-brooders and 1.5-year-old male pre-brooders were produced, and in the summer of 2022, these brooders were propagated by artificial reproduction method through injecting. in khuzestan, the reproduction season begins from june to the end of september at a temperature between 28 and 34 ºc. the fish spawning occurs between 36 and 40 h after injection at midnight. the lhrh-α2 hormone was injected intramuscularly for the artificial reproduction of this species. the percentage of fertilization, hatching, and survival of 3-day-old larvae of asian sea bass in different months varied between 78-92%, 82-93%, and 75-85%, respectively. from february 2022 to july 2023, 208 brooders were donated to 5 private hatchery sectors in khuzestan and hormozgan provinces for the mass seed production of this species. the results of the current project showed that the establishment of biosecurity is the most important principle in the implementation of breeding programs, domestication of new marine fish candidates, and selective breeding programs. also, asian sea bass has great potential for reproduction in captivity and mass fry production, and it can help short-term programs for the development of marine cage culture in the southern waters of iran.