مقال تحلیل راهبردی توسعه کسب‌وکارهای آبزی‌‌پروری در پایین‌دست سد طالقان

پژوهش حاضر با هدف شناسایی مناسب‌‌ترین راهبردهای توسعه کسب و کارهای آبزی‌‌پروری در پایین‌دست سد طالقان استان البرز از طریق ارزیابی محیط داخلی و خارجی توسعه این کسب و کارها در سال 1400 انجام شد. جامعه آماری این مطالعه بهره‌‌برداران مزارع پرورش ماهی در منطقه مورد مطالعه به تعداد 15 نفر بود که به صورت تمام‌‌شماری مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار اصلی گردآوری اطلاعات در این تحقیق پرسشنامه بود. روایی ظاهری و محتوایی پرسشنامه توسط افراد صاحب‌نظر در زمینه شیلات و ترویج کشاورزی مورد بررسی و در نهایت تایید شد. داده‌‌ها با استفاده از روش swot مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که در فضای درونی توسعه تولید و پرورش آبزیان، مهم‌ترین نقاط قوت آبزی‌‌پروری در پایین‌دست سد طالقان شامل: تولید محصول با کیفیت بالا، و توپوگرافی و شیب مناسب زمین برای احداث مزارع، بود. از سویی، هزینه بالای آب بهاء و برق مزارع و قدیمی بودن فناوری‌‌ها و تجهیزات مورد استفاده در این مزارع از مهم‌ترین نقاط ضعف بود. بررسی فضای بیرونی توسعه پرورش و تولید آبزیان نشان داد که مهم‌ترین تهدیدهای این صنعت شامل بالا بودن هزینه نهاده‌‌های موجود در بازار آزاد و ناتوانی تامین نهاده به‌ویژه به‌وسیله تولیدکنندگان خرد بود. از سویی، سازگاری بالای گونه‌‌های ماهی با شرایط آب و هوایی منطقه، پایین بودن سرانه مصرف فرآورده‌‌های آبزی و لزوم افزایش آن و بازار مناسب و در دسترس برای فروش تولیدات از مهم‌ترین فرصت‌‌های توسعه این صنعت در منطقه مورد مطالعه است. مقایسه فضای درونی و بیرونی توسعه کسب‌وکارهای آبزی‌‌پروری در پایین‌دست سد طالقان نشان داد که فضای محیط درونی و بیرونی به‌ترتیب با مجموع امتیازات موزون، 0.35 و 0.03 است. به عبارت دیگر، در محیط درونی، نقاط قوت و در محیط بیرونی، فرصت‌‌ها غالب هستند. نتایج ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام راهبردی نیز نشان داد که مناسب‌‌ترین راهبردهای توسعه صنعت آبزی‌‌پروی در زیر سد طالقان، در حوزه رقابتی قرار دارند. برخی از مهم‌ترین راهبردهای ارائه شده در این حوزه نیز شامل: برندسازی محصولات و ارسال به بازارهای پایتخت و بازارهای بین‌‌المللی، استفاده از ظرفیت بخش خصوصی و دولتی برای تامین نهاده‌‌ها، دسترسی سریع بازار به محصولات شیلاتی، و آموزش تولیدکنندگان است.

strategic analysis of the development of aquaculture businesses in the downstream of taleghan dam

the main purpose of this research was to identify the most appropriate strategies for the development of aquaculture businesses in the downstream of taleghan dam in alborz province through the evaluation of the internal and external environment of the development of these businesses in 2019. the statistical population of this study was 15 fish farm operators who work in the studied area and were investigated by census method. the main tool for collecting information in this research was a questionnaire. the face and content validity of the questionnaire was examined and finally confirmed by experts in the field of fisheries as well as agricultural extension. the data was analyzed using the swot method. the results showed that in the internal environment of the development of aquaculture production and rearing, the most important strengths of aquaculture in the downstream of taleghan dam were: high-quality product production and suitable topography and slope of the land for the construction of aquaculture farms. on the other hand, the high cost of water and electricity for the aquaculture farms and the old technologies and equipment used in these farms were among the most important weaknesses. examining the external environment of aquaculture development and production showed that the most important threats to this industry were the high cost of inputs in the market and inability of producers, especially the small producers to afford them. on the other hand, the high adaptability of fish species to the climatic conditions of the region, the low per capita consumption of aquatic products and the need to increase it, and the suitable and available market for marketing products are among the most important opportunities for the development of this industry in the studied area. the comparison of the internal and external environment of the development of aquaculture businesses in the downstream of taleghan dam showed that the internal and external environment was with total weighted scores of 0.35 and 0.03, respectively. in other words, the strength points were dominant in the internal environment and the opportunities were dominant in the external environment. the results of the situation evaluation and strategic action matrix also showed that the most suitable strategies for the development of the aquaculture industry under the taleghan dam are in the competitive field. some of the most important strategies presented in this area include branding products and sending them to capital markets and international markets, using the capacity of the private and public sectors to provide inputs, quick market access to fishery products, and training the producers.