مطالعه تخمدان و تخمک‌‌زایی در خرچنگ شبح ocypode rotundata (miers, 1882) در جزیره قشم، خلیج فارس

در این مطالعه، ساختار غده جنسی و تخمک‌‌زایی در خرچنگ ocypode rotundata از لحاظ ماکروسکوپی و میکروسکوپی در مدت یکسال از دی 1395 لغایت بهمن 1396 بررسی شد. خرچنگ‌‌های ماده ماهانه از سواحل ماسه‌‌ای بندر صلخ، جزیره قشم جمع‌‌آوری شدند. در آزمایشگاه، تخمدان خرچنگ‌‌ها از ناحیه سفالوتراکس جدا شد و به منظور مطالعات بافت‌‌شناسی آماده‌‌سازی شدند. مراحل رشد و توسعه هر غده جنسی براساس خصوصیات ظاهری رنگ و اندازه بررسی شد و سپس هر مرحله با توجه به ویژگی‌‌های میکروسکوپی توصیف شد. با توجه به نتایج، شش مرحله رشد تخمدان برای خرچنگ o. rotundata تشخیص داده شد که شامل مرحله اول: نابالغ، مرحله دوم: ابتدایی، مرحله سوم: درحال رشد، مرحله چهارم: واسطه، مرحله پنجم: پیشرفته، مرحله ششم: تخلیه بود. طی مرحله تخمک‌‌زایی، تعداد اووسیت‌‌ها طی رشد دوم افزایش یافت که همزمان با تغییر رنگ و افزایش حجم غدد جنسی بود. روند رشد اووسیت نیز شامل شش مرحله بود: مرحله اولیه نخستین رشد، مرحله انتهایی نخستین رشد، اوایل مرحله رشد دوم، مرحله میانی رشد دوم، انتهای مرحله رشد دوم، مرحله رشد کامل اووسیت. براساس نتایج، شکل‌‌گیری مجموعه زرده دور هسته‌‌ای تنها در مرحله انتهایی نخستین رشد مشاهده شد. بعلاوه، آغاز رشد دوم همزمان با پدیدار شدن گلبول‌‌های زرده در اووپلاسم بود. همچنین بیشتر اووسیت‌‌ها در مرحله پایان رشد به رنگ صورتی روشن قابل مشاهده بودند.

Study of ovary and oogenesis in ghost crab Ocypode rotundata from Qeshm Island, Persian Gulf

In this study, gonad structure and oogenesis of ghost crab were studied based on macroscopic and microscopic analyses from January 2016 to February 2017. Female crabs were collected from sandy beach of Salahk port, Qeshm Island, monthly. In the laboratory, the crabs rsquo; ovaries were dissected and prepared for histology. Based on external and morphological features, gonad developmental stages were investigated and afterwards each stage was microscopically described. According to the results, six ovarian developmental stages were recognized including: stage I: immature, stage II: rudimentary, stage III: developing, stage IV: intermediate, stage V: advanced, stage VI: spent. During oogenesis, the number of oocytes in secondary growth increased in the ovaries which was associated with a change in coloration and increase in the gonad volume. Oocytes growth process was classified in six stages: early primary growth, late primary growth, early secondary growth, midsecondary growth, late secondary growth, and fullgrowth. According to results, shaping of perinuclear yolk complex observed just in late primary growth stage. Furthermore, starting of second growth was simultaneous to appearing of yolk globules in ooplasm. Also, most of oocytes were visible as light pink in fullGrown stage.