بررسی روابط بین پارامترهای لیمنولوژیک و شاخص‌‌های کیفیت آب در سد آزاد سنندج به منظور فعالیت‌‌های شیلاتی

تعیین روابط بین عوامل زیستی و غیرزیستی و اثر آنها بر کیفیت آب و تغذیه‌‌گرایی، اهمیت زیادی در مدیریت و بهره‌‌وری بهینه از سدها دارد. لذا در مقاله حاضر، روابط فوق با تاکید بر نتایج آنالیز آماری یک و چند متغیره در سد آزاد سنندج مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌‌برداری به صورت ماهانه و در 5 ایستگاه طی سال‌‌های 95-1394، صورت گرفت. کلیه پارامترهای محیطی (دمای آب، شفافیت، کدورت،ph، do، do%، bod5 ، cod،‌ ec،‌ نیترات، فسفات، کلروفیل-آ) و میکروبی (کل میکروب، کل کلیفرم، کلیفرم مدفوعی و استرپتوکوک مدفوعی) با روش استاندارد آنالیز گردید. در آزمون رگراسیون خطی گام به گام، ضریب تاثیرسطح تروفیک، شاخص کلروفیل-آ و شفافیت بر شاخص تروفیک کل بیش از شاخص تروفیک مواد مغذی بدست ‌‌آمد. طبق نتایج آزمون مولفه اصلی (pca)، شاخص سطح تروفیک و غلظت کلروفیلآ با جای‌‌گیری در مولفه اول مهمترین عوامل تاثیرگذار بر کیفیت آب سد بودند. در حالیکه شاخص کیفیت آب و پارامترهای آن (غلظت فسفر معدنی،‌ bod5 و کلیفرم) با قرار گرفتن در مولفه دوم، در رتبه‌‌های بعدی اهمیت جای داشتند. از بین پارامترهای محیطی موثر بر کیفیت آب، درصد اشباعیت اکسیژن محلول و پس از آن bod5 در اولویت‌‌های نخست قرار داشتند. در نتیجه، طبق مقادیر شاخص سطح تروفیک، این سد برای پرورش ماهیان مقاوم (کپورماهیان) مناسب است. به عبارتی، اگرچه بر اساس شاخص wqi، دریاچه سد آزاد برای پرورش آزاد ماهیان مناسب است، اما از دیدگاه شاخص تغذیه‌‌گرایی، شرایط چندان مطلوب نمی‌‌باشد.

Study on relationship between limnological parameters and water quality indices at Sanandaj Azad Dam due to fisheries activities

Determining the relationship between biotic and abiotic factors and their effects on water quality and eutrophication plays important roles in managing and optimizing the efficiency of dams. Therefore, in the present article, the above relations with emphasis on the results of oneway and multivariate statistical analysis were investigated in Sanandaj Azad dam. Monthly Sampling was carried out in 5 stations in 20152016. All environmental parameters (Water temp.,Secchi disk, Turbidity, pH, DO, DO%, BOD5, COD, EC, NO3, PO43, Chla) and microbs (Total counts, Total coliform, Fecal coliform and Fecal Streptococcus) were analyzed based on standard methods. (According to the results, low numbers (less than 0.1 CFU / 100 ml), of streptococcus and fecal coliform in all samples were a good sighn of fine water quality in terms of noncontamination with fecal (resistant and old) and (fresh) microbes. In the step wise linear regression test, the coefficient effect of trophic state, based on chlorophylla and transparency depth on the total trophic index was obtained more than the nutrients trophic index. According to the principal component analysis (PCA), the trophic state index and chlorophylla concentration (in the first component) were the most important factors on quality of the water. While the water quality index and its parameters (inorganic phosphorus, BOD5 and coliform) were included in the second component. Among the environmental parameters affecting the quality of water, the percentage of saturated dissolved oxygen and then BOD5 were in the first priority. As a conclusion, according to the the trophic state index, this dam is suitable for the development of rough fish (cyprinidae). In other words, according to the WQI index, the Azad Dam is suitable for farming of salmonids fish, but based on trophic stae index, condition is not very favorable.