بررسی انعطاف‌پذیری ریختی شکل بدن ماهی کاراس (carassius gibelio) به زیستگاه‌های آبی جاری و ساکن با استفاده از روش ریخت‌سنجی هندسی

این تحقیق با هدف بررسی انعطاف‌پذیری ریختی شکل بدن جمعیت‌‌های ماهی کاراس(carassius gibelio) در سیستم‌‌های آب ساکن و جاری با استفاده از روش ریخت‌‌سنجی هندسی به اجرا درآمد. برای این ‌منظور تعداد 119 قطعه ماهی از رودخانه سفیدرود (30 عدد)، دریاچه آلاگل (37 عدد)، دریاچه پشت سد خداآفرین روی رودخانه ارس (21 عدد) و رودخانه ماشکیل (31 عدد) صید شدند. برای استخراج داده‌های شکل بدن در روش ریخت‌سنجی هندسی، از سمت چپ سطح جانبی نمونه‌ها عکس‌برداری و بر روی تصاویر دوبعدی در نرم افزار tpsdig2، تعداد 15 نقطه لندمارک تعریف شده، رقومی گردیدند. سپس داده‌های حاصل پس از آنالیز پروکراست، براساس روش‌‌های چند متغیره تجزیه به مولفه‌‌های اصلی، تجزیه همبستگی کانونی، واریانس چند متغیره آنالیز خوشه‌ای مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج تفاوت معنی‌داری بین شکل ‌بدن جمعیت‌های مورد مطالعه نشان داد (001/0p<). براساس نتایج، جمعیت‌‌های دریاچه‌‌های آلاگل و سد خداآفرین دارای بدنی مرتفع‌تر و سر نسبتاً کوچک‌‌تر و جمعیت‌‌های رودخانه‌‌های سفیدرود دارای بدنی مرتفع‌تر ولی همانند جمعیت رودخانه ماشکیل دارای سر بزرگ‌تر بودند. همچنین تحلیل خوشه‌ای دو جمعیت دریاچه‌‌های آلاگل و پشت سد خداآفرین را در یک شاخه و جمعیت‌های رودخانه‌‌های سفیدرود و ماشکیل را در شاخه دیگری قرار داد که بیانگر جدایی جمعیت‌های آب جاری و جمعیت‌های آب ساکن دریاچه‌ای می‌باشد. نتایج نشان داد که شکل بدن در ماهی کاراس از الگوی کلی وابسته به نوع زیستگاه تبعیت می‌‌کند.

Phenotypic plasticity of the body shape in Prussian carp (Carassius gibelio), in response to lentic and lotic habitats using geometric morphometric technique

This research was conducted to study the phenotypic plasticity of the body shape in Carassius gibelio inhabiting lentic and lotic water bodies using geometric morphometric technique. For this purpose, a total of 119 specimens were collected from Sefid River (n=30), Alagol Lake (n=37), KhodaAfarin dam Lake (n=21) and Mashkil River (n=31). To extracting body shape data in geometric morphometric method, the left side of specimens were photographed and 15 defined landmarkpoints were digitized on 2D images using TpsDig2 software. Data after general procratus analysis was analyzed using PCA, CVA, MANOVA and cluster analysis. The results showed a significant differences in the body shape between studied populations (p<0.001). Based on the results, populations of the Alagol and KhodaAfarin dam lakes had deeper body and smaller head, and those of Sefid River had deeper body, but similar to the Mashkil population had larger head. In addition, Alagol and KhodaAfarin dam lakes populations were placed together in same clad and those of the Sefid and Mashkil rivers in another clade, indicating the separation of populations inhabiting lentic and lotic habitats. The results also showed that the body shape of C. gibelio changes based on type of type of habitat.