شناسایی ریسک زیرساخت‌های حیاتی سیستم فاضلاب شهری با رویکرد پدافند غیرعامل

سیستم‌های جمع‌آوری، انتقال و تصفیه فاضلاب از زیرساخت‌های اولیه هر شهر محسوب می‌شوند که باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که کمترین آسیب‌پذیری را در زمان بحران‌های ناشی از وقوع اختلال‌های تعمدی یا غیرعمدی داشته باشند. بنابراین رعایت اصول پدافند غیرعامل و ایمن‌سازی در بخش فاضلاب برای مصون‌سازی و کاهش آسیب‌پذیری با هدف استمرار خدمات ضروری، حفاظت از تاسیسات و تجهیزات فاضلاب، تامین نیازهای مردم، حفاظت از جان مردم (جلوگیری از انتشار آلودگی‌های میکربی و شیمیایی)، تداوم اداره و مدیریت مردم (جلوگیری از نارضایتی و ایجاد هرج‌و‌مرج) و به‌تبع آن پایدارسازی مدیریت عالی کشور، امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر است. این پژوهش، به شناسایی ریسک‌های متوجه زیرساخت حیاتی سیستم فاضلاب شهری با رویکرد پدافند غیرعامل به‌عنوان اولین گام برای بررسی پایداری سیستم‌های فاضلاب شهری پرداخته و نکاتی مغفول مانده در طراحی و احداث سیستم‌های شبکه جمع‌آوری، انتقال و تصفیه فاضلاب را ارائه می‌دهد. روش این پژوهش توصیفی پیمایشی و نوع پژوهش کاربردی است و میان ریسک یا خطر بالفعل و تهدید یا خطر بالقوه تمایز قائل شده و به‌طور هم‌وزن به بررسی وضعیت پارامترهای دارایی، تهدید و آسیب‌پذیری در طراحی و احداث سیستم‌های فاضلاب شهری پرداخته است. نتایج پژوهش حاکی از عدم کفایت آیین‌نامه‌ها و روش‌های طراحی سیستم‌های فاضلاب شهری در کشور ایران برای حفاظت و افزایش پایداری و تاب‌آوری سیستم‌های پیش‌گفته بوده و بنابراین راه‌حل‌های دانش پدافند غیرعامل می‌تواند مکمل مناسبی برای روش‌های موجود طراحی و احداث سیستم‌های فاضلاب شهری در نظر گرفته شوند. همچنین نتایج پژوهش نشان می‌دهد که این سیستم‌ها در شهرهای کشورمان، با کمترین توجه به اصول پدافند غیرعامل، طراحی یا احداث شده‌اند. بر اساس یافته‌های این پژوهش و ماهیت سیستم‌های فاضلاب شهری، 48 نوع تهدید و نقاط ضعف و آسیب‌پذیری‌های جدی سیستم‌های فاضلاب شهری احصا شدند.

Risk Identification of Critical Urban Wastewater Infrastructure with Passive Defense Approach

Sewage collection, transmission and treatment systems are among the basic infrastructures of any city that should be designed to have the least vulnerability during crises caused by intentional or unintentional disruptions. Therefore, observing the principles of passive defense and safety in the sewage sector to protect and reduce vulnerability with the aim of continuing the necessary services, protection of sewage facilities and equipment, meeting the needs of the people, protecting people’s lives (preventing the spread of microbial and chemical contamination), continuing to manage, and managing the people (preventing discontent and creating chaos) and, consequently, stabilizing the country’s top management are essential and inevitable. Methods: This paper identifies the risks to the critical infrastructure of the municipal sewer system with a passive defense approach as the first step in assessing the sustainability of urban sewer systems and the overlooked points in the design and construction of collection, transmission and transmission network systems and provides wastewater treatment. The present research method is a descriptive survey and is a type of applied research and distinguishes between risk or actual risk (Danger) and threat or potential hazard (Hazard); it also examines the status of asset parameters, threat and vulnerability in design, and has developed urban sewage systems. Results: The results of the research indicate that the regulations and methods of designing urban sewage systems in Iran are not sufficient to protect and increase the sustainability and resilience of the aforementioned systems and therefore, the solutions of defense knowledge. Passive can be considered a good complement to existing methods of designing and constructing urban sewer systems.  The research results also show that these systems have been designed or built in the cities of our country, with the least attention to the principles of passive defense. Conclusion: Based on the findings of this study and the nature of urban sewage systems, 48 types of threats and weaknesses and serious vulnerabilities of urban sewage systems were enumerated.