سنتز نانوزئولیت و مطالعه مقایسه‌ای کارایی زئولیت سنتزی و طبیعی در کاهش یون کلسیم از پساب پالایشگاه نفت شیراز

تولید فاضلاب‌های صنعتی با ترکیبات متنوع یکی از چالش‌های بزرگ محیط‌زیستی جوامع بشری است که سلامت جامعه را به خطر می‌اندازد. با توجه به کم‌آبی کشور و مسئله تغییر اقلیم، راهکار استفاده مجدد از پساب صنایع و ورود مجدد پساب تولیدی به‌چرخه مصرف صنعتی آن بسیار باارزش است. در این پژوهش زئولیت نانومتخلخل نوع y سنتز شد و کارایی آن در کاهش سختی پساب پالایشگاه نفت شیراز در مقایسه با زئولیت طبیعی بررسی شد. سنتز زئولیت نانوحفره به روش سلژل با استفاده از محلول سیلیکات سدیم و آلومینات سدیم انجام شد. نمونه سنتز شده با آنالیز پراش اشعه ایکس، میکروسکوپ الکترونی روبشی و سنجشگر تخلخل و سطح ویژه بررسی شد. نتایج پراش اشعه ایکس ساختار بلورین زئولیت نانوحفره نوع y را تایید کرد. تصاویر به‌دست آمده از میکروسکوب الکترونی روبشی تشکیل نانوذرات متخلخل را نشان داد و سنجشگر تخلخل سطح ویژه نمونه سنتز شده و حجم کلی تخلخل را به‌ترتیب 805.4 مترمربع بر گرم و0.4222 مترمکعب بر گرم تعیین کرد. همچنین بر اساس سنجش مقدار گاز نیتروژن جذب/ واجذب شده توسط سطح ماده، وجود مزوحفره به‌همراه میکروحفره در ذرات سنتز شده مشخص شد. پژوهش‌های سینتیکی تابعیت سرعت جذب با مدل شبه مرتبه دو را تایید کرد که نشان داد برقراری برهم‌کنش بین سطح جاذب و جذب شونده مرحله تعیین کننده سرعت بوده است. مقدار حذف یون کلسیم از پساب پالایشگاه بعد از زمان تعادل 120 دقیقه برای 2 جاذب زئولیت طبیعی (50 گرم) و نانوزئولیت (5 گرم) در 1 لیتر پساب و ph خنثی برابر با حدود 65 درصد و 95 درصد تعیین شد. ph خنثی به‌عنوان ph بهینه برای جذب تعیین شد.

Synthesis of Nanozeolite and its Efficiency in Reducing the Ca2+ of Shiraz Oil Refinery Wastewater

The production of industrial wastewater with a variety of compounds is one of the major environmental challenges of human societies, posing a great threat to the health of society. In this study, synthesis of Ytype nanozeolite and its efficiency in reducing the Ca2+ of Shiraz oil refinery effluent compared to acid treated natural zeolite was investigated. Synthensis of nanozeolites was performed by solgel method using sodium silicate and sodium aluminate solution. The synthesized samples were analyzed by Xray diffraction analysis, scanning electron microscopy, and BrunauerEmmettTeller (BET) test. The Xray diffraction results confirmed the crystalline structure of Ytype nanozeolites. The scanning electron microscopy images showed the formation of mesoporous particles. The specific porosity of the synthesized nanozeolite and also the total porosity were determined as 805.4m2/g and 0.4222 m3/g, respectively by BET analysis. Based on the nitrogen gas absorption / desorption isotherm, the presence of mesopores along the micropore in synthesized nanozeolite was confirmed. Kinetic studies showed the adsorption kinetics of both adsorbents are fit well with pseudosecondorder model, indicating that the interaction between the absorber surface and the adsorbent is the determining factor in adsorption process and diffusion of the Ca2+ ions to the inside of mesoporous zeolite canals is fast. The removal amount of Ca2+ from wastewater of oilrefinery for natural zeolite(50 g) and nano zeolite(5 g) in 1 L wastewater  after equilibrium time was determined as 60% and 95%, respectively and pH=7 was determined as the optimum pH.