مدیریت و برنامه ریزی بحران در تاسیسات آب شرب شهری با رویکرد پدافند غیرعامل (مطالعه موردی شهر یاسوج)

امروزه دسترسی به منابع آب شیرین از مسائل بسیار مهم در بیشتر کشورها از جمله منطقه خاورمیانه و کشور ایران است. بحران آب در گذشته به‌علت جمعیت کم به اندازه زمان حال محسوس نبود، ولی امروزه با افزایش روز افزون جمعیت کره زمین و گرمایش جهانی و بهره‌برداری بیش از حد از منابع محیط ‌زیست و نیاز بشر به غذای بیشتر و همچنین کاهش بارندگی نسبت به سال‌های گذشته در بسیاری از نقاط جهان، این بحران بیش از گذشته مشهود است. پدافند غیرعامل ابعاد مختلفی را در برمی‌گیرد که حفاظت و حراست از تاسیساتی مانند آب شرب شهرها یکی از این ابعاد است. در این پژوهش سعی شد که با یک نگاه تحلیلی مبتنی بر پژوهش‌های کتابخانه‌ای و اسنادی به بررسی تاسیسات آب شرب شهر یاسوج از دیدگاه پدافند غیرعامل و ارائه راهکارهایی پرداخته شود. به‌طوری که عوامل داخلی و خارجی و راهبردهای چهارگانه در تاسیسات آب شرب شهری با رویکرد چگونگی شناسایی اعمال ضوابط و ملاحظات پدافند غیرعامل در حال و آینده را شناسایی کند و نیز با استفاده از روش qspm، راهبردهای انتخاب شده اولویت‌بندی شود. در مورد چگونگی پراکنش به‌وسیله gis و بررسی و تحلیل‌های لازم، از مدل ارزیابی swot استفاده شد. با توجه به نتایج به‌دست آمده، لازم است تهیه راهبرد طرح بهسازی و نوسازی سیستم تاسیسات آب شرب شهر یاسوج با تاکید بر پدافند غیرعامل در اولویت اول قرار گیرد. تهیه راهبردهای احداث کانال مشترک برای تمام تاسیسات به‌دلیل چیدمان نامناسب تاسیسات ضمن استفاده از روش‌های استتار، و نیز ساخت مخازن انحرافی در جهت فریب دشمن، افزایش دوربین‌های امنیتی و ارتقای سیستم‌های تله‌متری چاه‌ها و مخازن در سطح شهر و مکان‌یابی دقیق آنها برای پوشش کامل تاسیسات آب به کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی در اولویت‌های بعدی قرار دارند.

Crisis Management and Planning in Urban Water Supply Facilities Using Passive Defense Approach (Case Study: Yasouj City)

Access to freshwater resources is today one of the crucial issues in most countries including the Middle East and Iran. Owing to a small population in the past, water crisis was not as tangible as in the present time. Today, however, the crisis is more obvious than the past along with the growing rise of global population, global warming, excessive utilization of environmental resources, and human need for more food as well as dropping rainfall compared to previous years in many parts of the globe. Passive defense involves various dimensions, one of which is to protect and preserve such facilities as urban drinking water. This paper has tried to investigate water supply facilities in Yasouj City with an analytical viewpoint based on library and documentary studies to provide solutions from the perspective of passive defense. Thereby, both internal and external factors and quadruple strategies in urban water supply facilities can be determined with an approach that identifies and allows the application of current and future criteria and considerations of passive defense. The selected strategies were prioritized by QSPM method. Also, the distribution pattern was examined with GIS, and the necessary analyses was performed by the SWOT evaluation model. Our results suggest that it seems necessary to prioritize the development of a strategy for the reconstruction and modernization of Yasouj drinking water supply system with an emphasis on passive defense. The subsequent priorities go to strategies of joint channel construction for all installations because of inadequate layout of the facilities, while using camouflage techniques. In addition, construction of diversion reservoirs is needed in order to deceive enemies, increase security cameras. The telemetry systems (remote control) for wells and reservoirs should be upgraded throughout the city with exact localization using GIS to fully cover the water supply facilities.