به کارگیری رویکرد فازی در ارزیابی سیستمهای آبیاری

طراحی یک مدل فراگیر ارزیابی عملکرد شبکه آبیاری متاثر از پارامترهای نا معین طبیعی و عدم قطعیت مقادیر بسیاری از پارامترهای مدیریت بهره برداری و نگهداری می باشد . از آنجا که سیستم آبیاری برای خدمت به کشاورزان بنا شده ، سودمندی سیستم از نگاه کشاورزان ، مهم ترین قسمت ارزیابی عملکرد یک سیستم می باشد . معمولا کمی کردن مستقیم این شاخص ها ممکن نبوده و لذا کاربرد تئوری مجموعه های فازی ، به عنوان رویکردی جایگزین توصیه می شود . ارزش این روش در توانایی آن در جمع آوری داده ها به زبان طبیعی و پذیرش قضاوت ذینفع های اصلی در کنار عوامل فنی ، اقتصادی و زیست محیطی می باشد . در این تحقیق با جداسازی پارامترهای مورد نظر مدیران و آب بران و تعریف شاخص های فازی ،‌ امکان ارزیابی مدیریتی از نگاه قضاوت آب بران فراهم گردیده است . هم چنین با تعریف به کارگیری شاخص های مقدماتی و قواعد فازی ، امکان اعمال اثرات متقابل شاخص ها در ارزیابی فراهم گردیده است . با توجه به مدول طراحی شده ، شاخص ها با مقادیر قطعی نیز فازی سازی شده و سپس با استفاده از مدل ممدانی برای استنتاج فازی به کار گرفته شده است . لذا در صورت نیاز امکان تعریف کلیه شاخص ها به صورت فازی و به کارگیری آن در مدل فراهم می باشد . این توانایی زمینه ای برای توسعه مدل و به کارگیری صحیح تر هر گونه زمینه مغشوش بدون مرز بین مقادیر شاخص ها را نیز فراهم نموده است .بررسی ها نشان می دهد که به کارگیری مقادیر شاخص ها در ارزیابی ، بدون در نظر گرفتن اثر متقابل فاکتورها ، ماهیت فازی داده ها ، تفکیک شرایط و اهداف ارزیابی ، نتیجه ارزیابی را از راهکارهای کاربردی که از اهداف اصلی و نهایی ارزیابی بوده دور می سازد . مقایسه مقادیر ارزیابی حاصل کاربرد این مدل ، مدیریت تحویل از نگاه قضاوت کشاورزان را به میزان 39/0 و ارزیابی مدیریت از نگاه کارشناسی به میزان 58/0 و ارزیابی کفایت آبیاری از نگاه کشاورزان برابر 38/0 و از نگاه کارشناسی را به میزان 82/0 نشان داده است . این ارقام نشان می دهد که مشکلات اصلی مدیریت بهره برداری شبکه های آبیاری ، کمبود آب و بدی شرایط فیزیکی شبکه نبوده ، بلکه این مشکل بیشتر در عدم تناسب برنامه بهره برداری با نیاز واقعی کشاورزان می باشد .