روایی و پایایی ارزیاب‌ها در نیمرخ ارزیابی توافقی شنیداری‏ـ‏ادراکی صوت

زمینه و هدف: ارزیابی شنیداری‏ـ‏ادراکی یک روش اصلی در شناسایی اختلال صوت و سنجش میزان پیشرفت درمان است. با این وجود، مطالعات داخلی معدودی به موضوع ارزیابی شنیداری‏ـ‏ادراکی صوت پرداخته‌اند. هدف مطالعه حاضر تدوین، بررسی روایی نسخه فارسی نیمرخ ارزیابی توافقی شنیداری‏ـ‏ادراکی صوت (اتشا) و پایایی ارزیاب‌ها با استفاده از این نیمرخ بود.روش بررسی: روایی محتوایی کیفی نیمرخ با استفاده از آرای 9 آسیب‌شناس گفتار و زبان متخصص در زمینه صوت و اختلالات آن و یک زبان‌شناس از طریق پرسش‏نامه به‌دست آمد. برای بررسی پایایی، نمونه‏های صوتی 40 بزرگسال 20 تا 45 ساله دچار اختلال صوت با منشا عصب‌زاد و اختلال عملکردی با و بدون ضایعه فیزیکی در حنجره و 10 بزرگسال با همان محدوده سنی دارای صوت بهنجار ضبط شد. نمونه‏های صوتی حاوی کشش واکه و خواندن شش جمله نیمرخ اتشا بود. پایایی درونی با استفاده از آلفای کرونباخ و پایایی ارزیاب‌ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون محاسبه شد.یافته‏ها: نتایج حاصل از روایی محتوایی کیفی منجر به تدوین یک نیمرخ توافقی برای ارزیابی شنیداری ادراکی صوت شد. ثبات درونی نیمرخ براساس ضریب آلفای کرونباخ 95/0 بود. زمانی‏که نمره‌دهی نیمرخ دوبار توسط یک نفر انجام شد، ضریب همبستگی پیرسون بین 86/0 برای شدت کلی اختلال تا 42/0 برای زیروبمی بود(p < 0/05). هنگامی‏که ارزیابی‌کنندگان دو فرد متفاوت بودند، ضریب همبستگی پیرسون بین 85/0 برای شدت کلی اختلال تا 32/0 برای زیروبمی بود(p < 0/05).نتیجه‏گیری: اتشا یک نیمرخ روا و پایا برای ارزیابی شنیداری‏ـ‏ادراکی صوت در بزرگسالان در زبان فارسی است.