بررسی اثر خیشومی‏شدگی بر سازه‎های فرکانسی واکه /a/ قبل و بعد از همخوان خیشومی در کودکان بهنجار 4 تا 9 ساله فارسی‏زبان

زمینه و هدف: خیشومی‏شدگی واکه، اضافه شدن تشدید خیشومی به عملکرد انتقالی مسیر صوتی است و به‏علت فرآیند هم‏تولیدی رخ می‏دهد. یکی شدن فضای تشدیدی خیشومی با حفره دهانی‏ـ‏حلقی، سازه‏های مسیر صوتی را تغییر می‏دهد. هدف از این پژوهش بررسی اثر خیشومی‏شدگی بر سازه‏های فرکانسی واکه /a/ قبل و بعد از همخوان خیشومی و بررسی فرآیند هم‏تولیدی و کنترل حرکتی در زبان فارسی بود.روش بررسی: در این پژوهش نمونه صدای ضبط شده از 60 کودک هنجار چهار تا نه ساله مورد بررسی قرار گرفت. از آزمودنی‏ها خواسته شد طبق ارایه مدل شنیداری، /?ama/ را سه مرتبه تولید کنند و واکه /a/ را به‏مدت سه ثانیه بکشند. داده‏ها با استفاده از نرم‏افزار 5.3.13 praat تحلیل شد. بین f0، f1، f2 و f3 در واکه /a/ قبل و بعد از همخوان خیشومی /m/ برای سه مرتبه تکرار ساختار /?ama/ میانگین گرفته شد.یافته‏ها: تفاوت f1، f2 و f3 در مقایسه‏های انجام شده میان واکه /a/ در قبل و بعد از همخوان خیشومی، واکه /a/ قبل از همخوان خیشومی با واکه /a/ تنها، واکه /a/ بعد از همخوان خیشومی با واکه /a/ تنها، معنی‏دار بود(001/0=p).نتیجه‏گیری: در زبان فارسی همچون سایر زبان‏ها f1، f2 و f3 در واکه /a/ قبل از همخوان /m/ تحت تاثیر رخدادهای پیش‏بینی‏کننده خیشومی و سازه‏های فرکانسی در واکه /a/ بعد از همخوان /m/ تحت تاثیر رخدادهای بعد از هم‏تولیدی خیشومی و خیشومی‏شدگی کاهش می‏یابند.