تاثیر برنامه درمانی مهارت‏های کاربردشناختی بر کودکان آسیب‏دیده شنوایی

زمینه و هدف: برنامه‏های درمانی محدودی در حوزه کاربردشناسی وجود دارند. این برنامه‏های درمانی مدون و مکتوب برای مراجع، تیم توانبخشی و درمانگران مفید هستند. پژوهش حاضر با هدف طراحی یک برنامه درمانی برای مهارت‏های کاربردشناسی در چهار حوزه نوبت‏گیری، حفظ موضوع، درخواست رفع ابهام، و همچنین و پاسخ به درخواست رفع ابهام و بررسی روایی محتوایی و اثربخشی بالینی این برنامه انجام شد.روش بررسی: برنامه درمانی مهارت‏های کاربردشناسی با انجام تحقیقات کتابخانه‏ای طراحی شده و روایی محتوایی آن با نظرسنجی از کارشناسان به‏دست آمد. برای تعیین اثربخشی بالینی برنامه، طرح تک‏موردی با خط پایه چندگانه و پیگیری استفاده شد. پنج کودک آسیب‏دیده شنوایی با روش نمونه‏گیری قضاوتی و به روش پلکانی وارد مطالعه شده و برنامه درمانی در 16 جلسه برای آنها انجام شد. داده‏ها با استفاده از اندازه اثر و تحلیل چشمی نمودارها تحلیل شدند.یافته‏ها: برنامه درمانی از نظر کارشناسان دارای روایی محتوایی بود. تحلیل چشمی نمودارها نشان داد همه آزمودنی‏ها در نوبت‏گیری، حفظ موضوع و پاسخ درخواست رفع ابهام، پیشرفت داشتند (اندازه اثر > 8/0)، به‏جز آزمودنی‏های 1 و 4 که اندازه اثر متوسط (8/0 > اندازه اثر > 2/0) دیده شد. در درخواست رفع ابهام، آزمودنی‏های 2 و 4 پیشرفتی نداشتند و اندازه اثر برای آنها تعریف نشده بود ولی آزمودنی‏های دیگر پیشرفت نشان دادند (اندازه اثر > 8/0).نتیجه‏گیری: برنامه درمانی مهارت‏های کاربردشناسی روایی محتوایی داشته و روی مهارت‏های کاربردشناسی آزمودنی‏ها، اثربخش بود.