بررسی تمایز ویژگی‏های آوایی واکه‏های زبان فارسی در کودکان با کم‏شنوایی شدید

زمینه و هدف: مشکل شنوایی نقایصی را در درک زبان و به‏دنبال آن در بیان زبان ایجاد می‏کند پژوهش حاضر با هدف بررسی، میزان تمایز و درک ویژگی‏های آوایی واکه‏های زبان فارسی توسط کودکان کم‏شنوا را انجام شد.روش بررسی: در این پژوهش با آزمونی محقق‏ساز که بر مبنای آزمون ادراک شنوایی برای آسیب شنوایی تهیه و تدوین شده بودبه بررسی توانایی تمایز واکه‏ها در کودکان پنج تا هشت سال فارسی‏زبان پرداخت. آزمون دارای دو بخش دیداری‏ـ‏شنیداری و شنیداری صرف، شامل پنج زیرآزمون برای بررسی تمایز واکه‏های پیشین و پسین است. با استفاده از این آزمون 22 کودک مبتلا به افت شنوایی در حد 90-70 دسی‏بل مورد بررسی قرار گرفتند.یافته‏ها: نتایج نشان داد بین میانگین پاسخ‏های درست در دو قسمت واکه‏های پیشین و پسین تفاوت معنی‏داری وجود دارد(p < 0/05). در تمایز واکه‏های پسین در آزمون دیداری‏ـ‏شنیداری تمایز واکه /â/ بهتر از دیگر واکه‏های پسین صورت می‏گیرد. در آزمون شنیداری نیز بالاترین میانگین مربوط به واکه /â/ بود. در تمایز واکه‏های پیشین در آزمون دیداری‏ـ‏شنیداری درک و تمایز واکه /i/ نسبت به دو واکه دیگر (/e/ /?/) بهتر صورت گرفت. اما در آزمون شنیداری صرف میزان دشواری این واکه‏ها یکسان بود و طبقه‏بندی واکه‏های پیشین از لحاظ میزان دشواری تمایز شنیداری ممکن نبود.نتیجه‌گیری: در هر دو بخش آزمون تمایز واکه‏های پسین در کودکان کم‏شنوا نسبت به واکه‏های پیشین بهتر و راحت‏تر صورت می‏گیرد.