کاربرد مدل‌های پارامتریک تحلیل بقا در تعیین عوامل موثر ابتلا به کانسر در بیماران مبتلا به ندول‌های تیروئیدی

زمینه و هدف: یکی از شایع‌ترین مشکلات بالینی در میان افراد، بیماری‌های ندول تیروئید است که با وجود یک یا چند ندول در داخل تیروئید مشخص می‌شوند و معمولاً خوش‌خیم هستند. می‌توان گفت کانسر تیروئید شایع‌ترین کانسر غدد درون‌ریز در جهان است. هدف از این مطالعه تعیین عوامل موثر ابتلا به کانسر، در بیماران مبتلا به ندول‌های تیروئیدی استان مازندران بود که با استفاده از روش‌های پارامتریک تحلیل بقا انجام شد.روش بررسی: مطالعه مورد نظر از نوع کوهورت تاریخی است. تعداد 26730 پرونده‌ی بیماران مبتلا به ندول تیروئیدی که از تیرماه1382 تا اسفندماه 1387 به مرکز درمانی مراجعه کردند، مورد بررسی قرار گرفته و اطلاعات تا پایان اسفند ماه 1392 ثبت شده است. برازش مدل‌های پارامتریک لگ‌نرمال و لگ‌لجستیک با در نظر گرفتن پارامتر شکنندگی و بدون آن، انجام و هم‌چنین معیار مقایسه‌ مدل‌ها، معیار آکائیک بوده است. کلیه‌ی محاسبه‌ها با نرم افزارهای spss و stata صورت پذیرفته و سطح معنی‌داری در مطالعه 05/0 p<در نظر گرفته شده است.یافته‌ها: میانگین مدت زمان تبدیل ندول‌های تیروئیدی به کانسر در بیماران به ترتیب32/29 ماه به دست آمده است. با استفاده از روش کاپلان مایر، میزان بقای یک ساله، پنج ساله و ده ساله زمان تبدیل ندول به کانسر به ترتیب برابر با6/94، 6/88 و 1/83 درصد محاسبه شده است. با توجه به آزمون لگاریتم رتبه‌ای متغیرهای سن(03/0=p)، کم‌کار بودن تیروئید(01/0=p)، دوطرفه بودن ندول(001/0p<)، داشتن گواتر مولتی‌ندولر(001/0p<)، هورمون tsh (001/0p<)، هورمون t4 (005/0=p)، کلسترول (03/0=p)، کراتئین (001/0=p) معنی‌دار به دست آمده‌اند. بر اساس معیار آکائیک، مدل لگ‌نرمال با در نظر گرفتن پارامتر شکنندگی بهترین برازش به داده‌ها را دارد. نتیجه‌گیری: بر اساس برازش مدل لگ‌نرمال با شکنندگی، می‌توان گفت: بیماران ندول تیروئیدی که هورمون tsh آن‌ها غیرنرمال بوده است، 55/6 برابر بیمارانی که هورمون tsh آنان نرمال بوده است، خطر ابتلا به کانسر تیروئید را دارند. هم‌چنین بر اساس این مدل، بیمارانی که دارای تپش قلب بودند، 52/5 برابر بیمارانی که تپش قلب نداشتند، خطر ابتلا به این کانسر را دارا هستند.