نقش میانجی ارضای نیازهای روانشناختی پایه در رابطه بین کیفیت روابط مادر فرزند و اعتیاد به تلفن همراه در دانشجویان

 زمینه و هدف: اعتیاد به تلفن همراه به‌ عنوان استفاده بیش‌ از حد و اجباری از تلفن‌های همراه تعریف می‌شود و همیشه با تاثیرات منفی بر رشد عاطفی، اجتماعی و رفتاری فرد همراه است. هدف از این پژوهش تعیین و بررسی نقش میانجی ارضای نیازهای روانشناختی پایه در رابطه بین کیفیت روابط مادر فرزند و اعتیاد به تلفن همراه  در دانشجویان بود.روش بررسی: این یک مطالعه توصیفی از نوع همبستگی می‌باشد که در سال 1401 انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل، کلیه دانشجویان دانشگاه یاسوج در سال تحصیلی 14011400 بودند که از تلفن همراه استفاده می کردند. برای حجم نمونه بر اساس نظر کلاین برای هر مسیر 15 نفر در نظر گرفته شد. در نهایت حجم نمونه 335 نفر برآورد گردید. هم‌زمانی همه گیری ویروس کرونا با اجرای پرسشنامه موجب شد که نمونه‌گیری به روش هدفمند و از طریق شبکه‌های مجازی(گروه واتساپ) انجام گیرد. با اشتراک گذاشتن پرسشنامه ها در گروه‌های واتساپی کلاس های دانشجویان دانشگاه، تعداد 303 پرسشنامه جمع آوری گردید. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از آزمون‌های آماری مانند ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون و مدلسازی معادلات ساختاری با روش حداقل مربعات جزئی تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد، ضریب رگرسیونی استاندارد شده کیفیت روابط مادر فرزند و اعتیاد به تلفن همراه برابر 0.25، ضریب رگرسیونی کیفیت روابط مادرفرزند و ارضای نیازهای روانشناختی پایه برابر 0.46 و هم‌چنین ضریب رگرسیونی تاثیر ارضای نیازهای روانشناختی پایه بر اعتیاد به تلفن همراه برابر 0.28 می باشد. به علاوه  17 درصد از واریانس اعتیاد به تلفن همراه به وسیله کیفیت روابط مادر فرزند و 21 درصد به‌ وسیله کیفیت روابط مادر فرزند و ارضای نیازهای روان‌شناختی پایه تبیین می شود. اثر غیرمستقیم کیفیت روابط مادر فرزند بر اعتیاد به تلفن همراه از طریق ارضای نیازهای روانشناختی پایه 0.13 می باشد.نتیجه گیری: مطالعه حاضر به درک ما از مکانیسم احتمالی رابطه بین روابط مادر فرزند و گرایش به اعتیاد به تلفن همراه کمک می‌کند. تحلیل میانجی‌گری نشان می‌دهد که ارضای نیازهای روانشناختی ممکن است یک عامل توضیحی برای این که چرا روابط منفی مادر فرزند می‌تواند باعث گرایش به اعتیاد به تلفن همراه در نوجوانان شود،  از این رو، ارضای نیازهای روان‌شناختی پایه در رابطه بین روابط والدفرزند و اعتیاد به تلفن همراه نقش واسطه‌ای ایفا می کند.

the mediating role of basic psychological need satisfaction in the relationship between mother-child relationship quality and cellphone addiction in college students

background & aim: cellphone addiction is defined as the excessive and compulsive use of cellphones and is always associated with negative effects on a person’s emotional, social and behavioral development. the purpose of the present study was to investigate the mediating role of satisfying basic psychological needs in the relationship between the quality of mother-child relationships and cell phone addiction in college students.methods: the present correlational descriptive study was conducted in 2022. the statistical population of the research included all the students of yasuj university in the academic year of 2021-2022 who used cellphones. for the sample size, 15 people were considered for each path based on klein’s opinion. to conclude, the sample size was estimated to be 335 people. the coexistence of the corona virus epidemic with the implementation of the questionnaire caused sampling to be done in a targeted way and through virtual networks (whatsapp group). by sharing the questionnaires in the whatsapp groups of university students’ classes, 303 questionnaires were collected. the collected data were analyzed using statistical tests such as pearson’s correlation coefficient, regression and structural equation modeling with partial least squares method.results: the results indicated that the standardized regression coefficient of the quality of mother-child relationships and cellphone addiction was 0.25, the regression coefficient of the quality of mother-child relationships and the satisfaction of basic psychological needs was 0.46, as well as the regression coefficient of the effect of satisfying basic psychological needs on cellphone addiction was 0.28. in addition, 17% of the variance of cellphone addiction was explained by the quality of mother-child relationships and 21% by the quality of mother-child relationships and the satisfaction of basic psychological needs. the indirect effect of the quality of mother-child relationships on cellphone addiction through the satisfaction of basic psychological needs was 0.13. conclusion: the present study contributed to the understanding of the possible mechanism of the relationship between mother-child relationships and cellphone addiction tendencies. mediation analysis indicated that the satisfaction of psychological needs may be an explanatory factor for why negative mother-child relationships can cause the tendency to cellphone addiction in adolescents. therefore, the satisfaction of basic psychological needs played a mediating role in the relationship between parent-child relationships and cell phone addiction.