بررسی اثرات محافظتی عصاره هیدرواتانولی پنیرنخل بر اسپرماتوژنز موش‌های صحرایی نر نژاد ویستار القا شده با استات سرب

زمینه و هدف: سرب از عوامل آلوده کننده زیست محیطی می‌باشد و بر عملکرد دستگاه‌های مختلف بدن از جمله دستگاه تولید مثل، اثرات مخربی دارد. لذا هدف از این مطالعه تعیین و بررسی اثرات محافظتی عصاره هیدرواتانولی پنیرنخل بر اسپرماتوژنز موش‌های صحرایی نر نژاد ویستار القا شده با استات سرب بود.روش بررسی: در این مطالعه تجربی که در سال 1402 انجام شد، 35 سر موش صحرایی نر با محدوده وزنی 220 200 گرم وارد مطالعه شدند و به 5 گروه کنترل(دریافت کننده آب و غذای معمولی)، کنترل مثبت(دریافت کننده عصاره پنیرنخل با دوز500 میلی‌گرم برکیلوگرم)، شاهد(دریافت کننده استات سرب 0.5 گرم بر لیتر،  در آب آشامیدنی) و تیمار 1و2 ( دریافت کننده ی استات سرب و عصاره پنیر نخل با دوز 250 و 500 میلی‌گرم برکیلوگرم)تقسیم شدند. تزریق عصاره به صورت درون صفاقی روزانه و به مدت 2 هفته انجام شد. در پایان آزمایشات، از حیوانات خون‌گیری و از سرم آن هورمون‌های تستوسترون،lh وfsh اندازه گیری شد، سپس شمارش اسپرم انجام و نمونه‌های بافت‌شناسی بیضه ارزیابی شد. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از آزمون‌های آماری کلموگروف- اسمیرونوف، آنالیز واریانس یک طرفه درون آزمودنی و تست تعقیبی توکی تجزیه و تحلیل شد.یافته‌ها: نتایج به دست آمده مطالعه حاضر نشان داد که استات سرب تخریب و نکروز در بافت بیضه موش‌ها ایجاد می‌کند. هم‌چنین کاهش معنی‌داری در تعداد اسپرم‌ها و سطح سرمی هورمون تستوسترون به وجود می‌آورد(0.001 p<). عصاره پنیر نخل موجب محافظت از بافت بیضه و افزایش روند اسپرماتوژنز در گروه‌های تیمار نسبت به گروه شاهد گردید. هورمون تستوسترون در گروه‌های تیمار نسبت به گروه شاهد افزایش معنی‌داری داشت(p<05.0). نتیجه‌گیری: عصاره هیدرواتانولی پنیرنخل دارای اثر محافظتی در بافت بیضه موش‌های صحرایی در برابر اثرات توکسیک استات سرب  است. 

investigating the protective effects of hydroethanolic extract of palm meristem on spermatogenesis in male wistar rats induced with lead acetate

background & aim: lead is an environmental pollutant and has destructive effects on the functioning of various body systems such as the reproductive system. the aim of the present study was to investigate the protective effect of hydroethanolic extract of palm meristem on the process of spermatogenesis in male wistar rats induced with lead acetate.methods: in the present experimental study conducted in 2023, 35 male wistar rats with 200-220g were used and divided in five groups: control (received water and normal food), positive control (received palm meristem extract with a dose of 500 mg/kg, ip), witness (received lead acetate 0.5 gr/ l, in drinking water) and treatment 1 and 2 (receiver of lead acetate, 0.5 gr/ l, in drinking water and palm meristem extract with a dose of 250 mg/kg and 500 mg/kg, ip, respectively).the experiments were conducted  for 2 weeks. at the end of the experiments, blood and serum were taken from the animals to measure testosterone, lh and fsh hormones, then sperm count and testicular histological samples were evaluated. collected data were analyzed using kolmogorov-smironov statistical tests, one-way analysis of variance within the subject and tukey’s post hoc test.results: the results of the present study indicated that lead acetate causes destruction and necrosis in the testicular tissue of rats. it correspondingly caused a significant decrease in the number of sperms and the serum level of testosterone hormone (p<0.001). palm meristem’s extract protected the testicular tissue and increased the process of spermatogenesis in the treatment groups compared to the witness group. testosterone hormone increased significantly in the treatment groups compared to the witness group (p<0.05).conclusion: the hydroethanolic extract of palm meristem had a protective effect on the testicular tissue of rats against the toxic effects of lead acetate.