علت‌های اصلی مرگِ سالمندان در استان‌های ایران، 1390 تا 1396

زمینه و هدف: تفاوت در رخداد گذار جمعیتی در استان‌های ایران با تفاوت در شاخص‌های سالمندی همراه شده است. هدف از این پژوهش، تعیین علت‌های اصلی مرگ سالمندان در استان‌های کشور بود. روش بررسی: این مطالعه به لحاظ روش کمی، به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ نحوه اجرا به صورت تحلیل ثانویه و در سال 1400 و با استفاده از داده‌های مرگ به تفکیک علت سنی در طی دوره زمانی 1390 تا 1396 انجام شده است. داده علت مرگ برگرفته از ثبت جاری در سازمان ثبت احوال کشور و مبتنی بر طبقه‌بندی بین‌المللی علت مرگ است. این داده به تفکیک جنس و در گروه‌های سنی در جمعیت سالمندان تحلیل شده است. از شاخص سال‌های عمر از دست رفته (yll)، به صورت میزان در هزارنفر جمعیت، جهت سنجش مرگ‌آوری هر بیماری استفاده شد. میزان مرگ و میزان سال‌های عمر از دست رفته، امکان مقایسه در طی زمان، جنس و سن و در سطح استانی به صورت استاندارد را فراهم می‌سازد. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم افزار اکسل و ترسیم جداول و نمودار‌های مناسب و شاخص‌هایی چون نسبت جنسی، تفاوت نسبی میزان و میزان ویژه سنی تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها‌: نسبت مرگ سالمندان از کل مرگ‌ها در استان‌های کشور از 40 تا 72 درصد در تغییر است و نشان از تفاوت وضعیت استان‌های کشور در گذار اپیدمیولوژیک است. سهم علت‌های مرگ نیز در استان‌های کشور و در طی دو جنس متفاوت است. در استان‌های کمتر توسعه یافته، مرگ زودرس برای مردان بیشتر است. مرگ ناشی از بیماری‌های عفونی و انگلی هنوز در استان‌های کمتر توسعه یافته وجود دارد و علت غالب مرگ در استان‌ها، به ویژه مناطق توسعه یافته، شامل بیماری‌های غیرعفونی و انگلی است.نتیجه‌گیری: استان‌های کشور دارای شرایط متفاوت اقلیمی، توسعه‌ای و جمعیتی هستند که منجر به رخداد متفاوت شرایط سلامت در آنها شده است. نیاز است با ورود به فاز سالمندی جمعیت و شیوع بیماری‌های مزمن در بین سالمندان، سیاست‌های سلامت متناسب در سطوح استانی و منطقه‌ای در کشور تدوین شود.

The Main Causes of Death of the Elderly in the Provinces of Iran, 2011 to 2017

Background aim: The difference in the incidence of population transition in the provinces of Iran is accompanied by differences in the indicators of aging in them. The purpose of the present study was to determine the main causes of death of the elderly in the provinces of the country. Methods: The present study was conducted in terms of quantitative method, in terms of applied purpose and in terms of implementation as a secondary analysis in 2021 as well as using death data by age cause during the 2011 to 2017. The cause of death data was taken from the current registration in the Civil Registration Organization and based on the international classification of the cause of death. This data was analyzed by gender and age groups in the elderly population. The Lifespan Age Index (YLL), as a percentage per thousand population, was used to measure the mortality of each disease. The rate of death and the number of years of life lost allow comparison over time, sex and age at the provincial level as standard. The collected data were analyzed using Excel software and drawing appropriate tables and graphs and indicators such as sex ratio, relative difference and agespecific rate. Results: The ratio of elderly deaths to the total number of deaths in the provinces of the country varies from 40 to 72% and displays the difference in the situation of the provinces in the epidemiological transition. The share of causes of death correspondingly varies in the provinces of the country and during the two sexes. In less developed provinces, premature death is more common for men. Deaths from infectious and parasitic diseases are still present in less developed provinces, and the predominant cause of death in the provinces, especially in developed areas, is noninfectious and parasitic diseases. Conclusion: The provinces of the country have different climatic, developmental and demographic conditions that have led to different occurrence of health conditions in them. It is necessary to enter into the aging phase of the population and the prevalence of chronic diseases among the elderly, appropriate health policies at the provincial and regional levels in the country to be developed.