بررسی شیوع خشکی دهان (زروستومیا) و کاهش ترشح بزاق در افراد فاقد مشکلات دهان و دندان در شهر شیراز

زمینه و هدف: بزاق یکی از مهم‌ترین مایعات بدن است، کمبود این مایع پیامدهای زیادی برای بیمار دارد. لذا هدف از این مطالعه تعیین و بررسی شیوع خشکی دهان(زروستومیا) و کاهش ترشح بزاق در افراد فاقد مشکلات دهان و دندان در شهر شیراز بود.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی مقطعی که در سال 1397 در دانشکده دندانپزشکی شیراز انجام شد. 450 نمونه از بین همراهان بالای 18 سال بیماران مراجعه کننده به دانشکده دندانپزشکی شیراز انتخاب شدند. در این مطالعه از پرسشنامه فاکس برای ارزیابی ذهنی خشکی دهان(زروستومیا) و مقیاس خود ارزیابی زونگ برای ارزیابی افسردگی استفاده شد. برای ارزیابی میزان بزاق تحریک شده و بدون تحریک(خشکی دهانی عینی یا هایپوسالیواسیون) از روش تف کردن استفاده شد. هنگامی که میزان بزاق کمتر از 0.1 گرم در دقیقه بود، خشکی دهانی عینی تحریکی و هنگامی که میزان بزاق کمتر از 0.7 گرم در دقیقه بود، خشکی دهانی عینی بدون تحریک در نظر گرفته شد. داده‌ها با استفاده از آزمون آماری مجذور کای تجزیه و تحلیل شدند.یافته‌ها: در این مطالعه، 399 بیمار(118 مرد، 280 زن) مورد بررسی قرار گرفتند، 46 درصد نفر از جمعیت، خشکی دهان ذهنی(زروستومیا) یافت شد. با این وجود، 18.5 درصد خشکی دهانی عینی بدون تحریک و 12.3 درصد خشکی دهانی عینی تحریک شده داشتند. بیماران 30 تا 45 ساله در مقایسه با سایر گروه‌های سنی بیشتر از خشکی ذهنی و عینی دهان رنج می‌بردند(0.048=p و 0.032=p). افسردگی، استفاده از داروهای ضدفشار خون بالا و ضددیابت و سطح پایین تحصیلات به طور معنی داری با خشکی دهانی عینی ارتباط داشت(0.01p<، 0.01p< و 038/=p).نتیجه گیری: خشکی دهان ذهنی می‌تواند فارغ از خشکی دهان عینی اتفاق بیافتد. هم‌چنین، خشکی دهان به عنوان یک علامت عینی و ذهنی نه تنها در افراد مسن، بلکه در جوانان نیز می‌توانند دیده شود. پزشکان و دندانپزشکان باید با عوامل ایجاد کننده این عارضه مانند؛ افسردگی، داروها و سطح تحصیلات به عنوان یک وضعیت ناتوان کننده و مخرب که بر همه رده های سنی تاثیر می گذارد، آشنا باشند.

Prevalence of Dry Mouth (Xerostomia) and Hyposalivation in Individuals with no Oro-Dental Complications in Shiraz, Iran

Background aim: Saliva is one of the most important body fluids. The lack of this fluid has many outcomes for the patient. The aim of the present study was to detect objective and subjective dry mouth in individuals with no orodental complications in Shiraz, Iran and compare these factors to depression level, medication intake and level of education. Methods: In the present descriptive crosssectional study conducted at Shiraz Dental School in 2018, 450 samples were selected from the Patients #39; companions referred to Shiraz Dental School over 18 years. In the present study, the Fox questionnaire was used to mentally assess dry mouth (zerostomia) and the Zong selfassessment scale was used to assess depression. Spitting method was used to evaluate the amount of stimulated and unstimulated saliva (objective dry mouth or hyposalivation). When saliva was less than 0.1 g/min, objective dry mouth was stimulated and when saliva was less than 0.7g/min, objective dry mouth was considered nonirritating. Data were analyzed using SPSS software and chisquare test. Results: In the present study, 399 patients (118 males, 280 females) were studied. Dry mouth (zerostomia) was found in 46% of the population. However, 18.5% had nonstimulated objective dry mouth and 12.3% had objectively stimulated dry mouth. Patients aged 30 to 45 years suffered more from mental and objective dry mouth compared to other age groups (p=0.048 and p=0.032). Depression, use of antihypertensive and antidiabetic drugs and low level of education were significantly associated with objective dry mouth (p<0.01, p<0.01 and p=0.038). Conclusion: Mental dry mouth can occur apart from objective dry mouth. Correspondingly, dry mouth as an objective and mental symptom can be seen not only in the elderly but similarly in the young peoples. Physicians and dentists must deal with the factors that cause this complication, such as; depression, medications, and education levels as a disabling and destructive condition that affects all age groups.