اثربخشی درمان فعال‌سازی رفتاری گروهی بر تهوع و استفراغ ناشی از شیمی‌‌درمانی زنان مبتلا به سرطان پستان

زمینه و هدف: تهوع و استفراغ جزء شایع‌ترین و نگران‌کننده‌ترین عوارض جانبی درمان سرطان پستان با داروهای شیمی‌درمانی است و علی‌رغم پیشرفت‌های علم پزشکی کنترل تهوع و استفراغ ناشی از شیمی‌درمانی هنوز با چالش مواجه است. بنابراین پژوهش حاضر با هدف تعیین و بررسی اثر درمان فعال‌سازی رفتاری گروهی بر تهوع و استفراغ ناشی از شیمی‌درمانی در زنان مبتلا به سرطان پستان انجام شد. روش بررسی: این پژوهش از نوع کارآزمایی بالینی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با دو گروه آزمایش و کنترل می‌باشد. جامعه آماری کلیه بیماران مبتلا به سرطان پستان مراجعه‌ کننده به بیمارستان ایران ‌مهر بیرجند در سال 1397 بود. در ابتدا به روش نمونه‌گیری در دسترس با 60 نفر از زنان مبتلا به سرطان پستان مراجعه کننده به بیمارستان، مصاحبه ساختارمند هم راستا با هدف پژوهش انجام شد. سپس 32 بیمار با شرایط ورود انتخاب و بعد از آن به طور تصادفی در دو گروه جایگزین شدند. اطلاعات با پرسشنامه‌های جمعیت شناختی و تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی (2016) جمع‌آوری شد. پروتکل درمان بر اساس الگوی فعال‌سازی رفتاری گروهی طی 8 جلسه 120 دقیقه‌ای به ‌صورت هفتگی به گروه مداخله ارایه شد و گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. داده‌ها با استفاده آزمون‌های آماری تحلیل کوواریانس چند متغیره، شاپیرو ویلک، ام باکس و لون و تی مستقل تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: میانگین نمرات پس‌آزمون زیر مقیاس‌های شدت(p<0/05 و 84.148 =f) و مدت (p<0/05 و 22.174=f) تهوع حاد و شدت استفراغ حاد(p<0/05 و 6.741 =f) در گروه مداخله به‌طور معنی‌‌داری کمتر از میانگین نمرات پس‌آزمون گروه کنترل بود، ولی تفاوت معنی‌داری بین میانگین نمرات پس‌آزمون زیر مقیاس مدت استفراغ حاد در دو گروه مداخله و کنترل بعد از حذف اثر پیش‌آزمون وجود نداشت (0.05<0.195=p و 1.765=f). نتیجه‌گیری: درمان فعال‌سازی رفتاری گروهی به‌ طور معنی‌داری باعث کاهش شدت، مدت تهوع حاد و شدت استفراغ حاد ناشی از شیمی‌درمانی در زنان مبتلا به سرطان پستان می‌شود و می‌تواند درمان کاربردی و امیدوار کننده‌ای طی دوره شیمی درمانی باشد.

The Effectiveness of Group Behavioral Activation Therapy on Chemotherapy-Induced Nausea and Vomiting in Women with Breast Cancer

Background aim: Nausea and vomiting are among the most common and worrying side effects of treating breast cancer with chemotherapy drugs, which despite the advances in medical science, control of nausea and vomiting due to chemotherapy is still challenged. Therefore, the present study was conducted to investigate the effect of group behavioral activation therapy on nausea and vomiting due to chemotherapy in women with breast cancer. Methods: The present clinical trial study was a quasiexperimental design with pretestposttest and control group. The statistical population were all patients with breast cancer referred to Iranmehr Hospital in Birjand in 2018. Initially, a structured interview was conducted on 60 women with breast cancer referred to the hospital using the available method. At that point, 32 patients were selected by admission and randomly assigned to two groups. Data were collected through demographic questionnaires and nausea and vomiting due to chemotherapy (2016). The treatment protocol was based on the group behavioral activation pattern presented to the intervention group in 8 sessions of 120 minutes per week and the control group was placed on a waiting list. The obtained data were analyzed by multivariate analysis of covariance with SPSS20 software. Results: Mean posttest scores of severity subscales (p<0.05, F=84.148), duration (p<0.05, F=22.174), acute nausea and severity of acute vomiting (p<0.05, F=6.741) in the intervention group was significantly lower than the mean posttest scores of the control group, but no significant difference was obsereved between the mean scores of the posttest subscale of acute vomiting in the intervention and control groups after eliminating the pretest effect (p= 0.019, p<0.05 and 765). Conclusion: Group behavioral activation therapy significantly reduced the tensity/duration of acute nausea and the intensity of acute vomiting induced chemotherapy in women with breast cancer. Thus, this therapy can be a practical and promising treatment during chemotherapy.