فراوانی کانال مندیبولار دوشاخه و بررسی رابطه آن با دندان مولر سوم در عکس‌های سی‌بی‌سی‌تی

کانال عصبی عروقی مندیبولار، محتوی یکی از شاخه‌های اصلی عصب مندیبولار به نام عصب آلوئولار تحتانی و هم‌چنین عروق آلوئولار تحتانی می‌باشد.اقدامات جراحی در محدوده کانال مندیبولار به دلیل احتمال آسیب به کانال مندیبولار، نیازمند دانسته‌های دقیق در مورد مسیر داخل استخوانی و آناتومی‌این کانال می‌باشد. با توجه به اهمیت آگاهی از تنوعات کانال مندیبولار و این واقعیت که برای جمعیت ایرانی در پژوهش‌های کمی ‌از cbct استفاده شده است، لذا هدف از این مطالعه تعیین فراوانی کانال مندیبولار دوشاخه و بررسی رابطه آن با دندان مولر سوم در عکس‌های سی‌بی‌سی‌تی بود. روش بررسی: این یک مطالعه توصیفی مقطعی به صورت گذشته نگر می‌باشدسی‌بی‌سی‌تی مربوط به 101 بیمار که در بازه زمانی یک تیر تا 31 شهریور سال 1398 به یک مرکز خصوصی رادیولوژی فک و صورت در شهر یاسوج مراجعه کرده بودند ارزیابی شد و بر اساس جنس و حضور یا عدم حضورکانال مندیبولار دو شاخه طبقه‌بندی شدند. دو شاخه بودن کانال بر اساس طبقه‌بندی لانگلس و همکاران و ارتباط آن با دندان مولر سوم بر اساس طبقه‌بندی کورر و همکاران مشخص شد. داده‌‌ها با استفاده از ازمون کای اسکویر تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج نشان 50 درصد موارد شناسایی شده از نوع1 (1دو شاخه یکطرفه که تا مولر سوم یا اطراف کشیده شده است) و50 درصد از نوع2(2 دو شاخه یکطرفه که در طول کانال اصلی کشیده شده است و در راموس مندیبل به هم میپیوندند) و بر اساس طبقه‌بندی کورر(20 درصد) از نوع b (یعنی نزدیکی زیاد بین کانال مندیبول دو شاخه و یک سوم تاجی دندان مولر سوم)و 8(80 درصد) مورد از نوع d بودند. در این مطالعه فراوانی کانال مندیبولار دو شاخه 9/9 درصد بود و ارتباط معنی‌داری بین کانال مندیبولار دو شاخه و جنس مشاهده شد(p<0/04). بحث: با توجه به فراوانی قابل توجه کانال مندیبولار دوشاخه و عوارض احتمالی ناشی از اقدامات جراحی، ضرورت بررسی کانال مندیبولار قبل از اقدامات جراحی ضروری است. هم‌چنین میزان آن به مراتب در خانم ها شایع‌تر از مردان بود. ضرورت بررسی کانال در جراحی دندان عقل نهفته و هر مداخله جراحی در ان ناحیه جهت مراقبت و جلوگیری از آسیب‌های عصب روشن است .

Frequency of Bifid Mandibular Canals and it’s Relationship with Third Molar Teeth in Cone Beam Computed Tomography (CBTT)

Background aim: The mandibular canal is a canal within the mandible that contains the inferior alveolar nerve, inferior alveolar artery, and inferior alveolar vein. Surgery within the mandibular canal requires accurate knowledge of the intrabone pathway and anatomy of the canal due to the possibility of damage to the mandibular canal. Considering the importance of being aware of the variability of the mandibular canal and the fact that few researches has been conducted in Iran through CBCT, the aim of this study was to determine the frequency of bifurcated mandibular canal and to investigate its relationship with the third molar in CBTT images. Methods: In the present retrospective descriptive crosssectional study, the Cone Beam Computed Topographies (CBCTs) of 101 patients were evaluated and classified by sex, and by the presence or absence of bifurcation. The CBCT examination was employed from recorded CBCT of a private oral and maxillofacial radiology center (Yasuj, Iran) from 22 July to 22 September 2019.The type of bifurcation was identified using Langlais and Correr classification. The Data was evaluated using the SPSS software, and the BMC types and frequency were determined. The Chi square test was used to assess the relationship between sex and bifid canals. P le;0.05 were considered statistically significant. Result: The results displayed 50% of the identified cases of type 1(one bilateral branch stretched to the third molar or around) and 50% of type 2 (two bilateral unilateral branches that were stretched along the main canal and join in the mandibular Ramus). Based on the blind classification 20% (2) of type B (i.e., the close proximity between the twobranched mandibular canal and onethird of the third molar tooth crown) and 80% (8) cases were of type D. In the present study, the frequency of bifurcated mandibular canal was 9.9% and a significant relationship was observed between bifurcated mandibular canal and sex (p<0.04). Conclusion: Due to the significant abundance of bifurcated mandibular canals and possible complications from surgical procedures, it is necessary to examine the mandibular canal before surgery. It was also much more common in women than in men. The need to examine each channel in third molar surgery and surgical intervention in the area to care for and prevent nerve damage is clear.