جذابیت نگارشی در نگارش علمی دانشگاهی: مطالعه‌ای پدیدارشناختی

در دوران کنونی، دانشگاه‌ها به ویژه دانشگاه‌های ایرانی با مسائل گوناگونی در حوزه‌ی نگارش علمی مواجه هستند. جذابیت‌نگارشی از مهمترین ویژگی‌های مخاطب‌محوری در نگارش علمی است. شواهد میدانی و اسناد پژوهشی نشانگر کم‌توجهی به این ویژگی‌ راهبردی است. این‌ واقعیت، ضرورت توجه و تلاش برای شناسایی نظام‌ نشانگرهای سنجش کیفیت جذابیت‌نگارشی و ارائه راهکارهایی برای ارتقای آن را دوچندان می‌سازد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی نظام نشانگرهای سنجش کیفیت جذابیت‌نگارشی در نگارش علمی دانشگاهی انجام شده‌است. بدین‌منظور از رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی استفاده‌‌شد. میدان پژوهش، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران است. نمونه پژوهش، 12 نفر از استادان و مدرسان بودند که به شیوه هدفمند از نوع ملاکی انتخاب‌شده و با آن‌ها مصاحبه نیمه‌ساختاریافته انجام‌شد؛ در مصاحبه نهم، داده‌ها به اشباع رسیدند و برای اطمینان، 3 مصاحبه دیگر نیز انجام‌شد. تحلیل مصاحبه‌ها با استفاده از راهبرد دیکلمن، به شناسایی 51 نشانگر و دسته‌بندی‌آن در قالب 9 ملاک سنجش ویژگی‌های جذابیت نگارشی شامل «خلاقانه‌نویسی»، «برانگیزانندگی‌نوشتاری»، «مختصر‌نویسی»، «ساده‌نویسی»، «شفافیت‌نگارشی»، «نظمِ صفحه‌آرایی»، «خلاصه‌کننده‌های جذاب (استفاده مناسب از علائم گرافیکی)»، «انسجام‌بخشی درون‌متنی» و «صحیح‌نویسی‌نوشتاری»، انجامید. به نظر می‌رسد رعایت نشانگرها و ملاک‌های جذابیت‌نگارشی بتواند در بهبود کیفیت نوشتارها، افزایش گرایش به مطالعات، ارتقای فرهنگ مطالعه و استفاده از یافته‌های علمی نقش مهمی را ایفا کرده و آن‌ها را تسهیل نماید. در انتها، بحث و نتیجه‌گیری با توجه به یافته‌های پژوهش حاضر و سایر پژوهش‌ها انجام شد و راهکارهایی نیز ارائه گردید.

writing attractiveness in academic scientific writing: a phenomenological study

in the contemporary age, universities, particularly those in iran, encounter various challenges concerning scientific writing. among the key elements of audience-focused scientific writing, attractive writing is critical; however, research indicates that it often receives insufficient emphasis. given this reality, it’s imperative to prioritize and identify a comprehensive set of indicators for assessing the quality of attractive writing in scientific works.it is imperative to devise effective solutions to enhance its overall quality. the aim of the present study was to discern a set of indicators for evaluating the quality of attractive writing in academic writing. to achieve this goal, a qualitative approach and phenomenological method were employed. the research was conducted at the faculty of psychology and education, university of tehran. a purposive selection was made of 12 faculty members, who subsequently underwent a semi-structured interview. utilizing dickelman’s strategy for analysis, the interviews were examined, resulting in the successful identification of 51 indicators. these indicators were then classified based on nine criteria, including &creative writing&, &stimulating text&, &brief writing&, &simplified writing&, &transparency of writing&, &page layout order&, &attractive summarizers (appropriate use of graphic symbols)&, &in-text coherence& and &writing correct words& which can be used to accurately measure the characteristics of writing attractiveness. it seems that observing the indicators and criteria of writing attractiveness can play an important role in improving the quality of writings, increasing the tendency towards studies, promoting the study culture and using scientific findings and facilitating them. in the end, suggestions were also proposed.