تجارب استادان حوزه علوم انسانی از ویژگی های کتاب درسی دانشگاهی به منظور طراحی الگوی تدوین کتاب درسی دانشگاهی : یک مطالعه کیفی پدیدار شناسی

پژوهش حاضر با هدف بررسی تجارب استادان از شناسایی ویژگی‌ های کتاب درسی دانشگاهی از دیدگاه استادان دانشگاه‌ های دولتی تهران انجام‌ شده است. رویکرد این تحقیق و راهبرد آن از نوع کیفی پدیدارشناسی است. تعداد افراد مشارکت‌ کننده در پژوهش نوزده نفر از استادان دانشگاه بودند که به‌صورت هدفمند گلوله‌ برفی به مشارکت دعوت شدند. ابزار گردآوری داده ‌ها، مصاحبۀ نیمه ‌ساختمند بود که به‌ صورت دیداری و شنیداری ضبط و محتوای آن‌ها به‌صورت متنی پیاده‌ سازی شد. روش تجزیه‌ و تحلیل اطلاعات، تحلیل انعکاسی یا تاملی با استفاده از روش شش ‌مرحله‌ای ون متن (1996) بود. داده‌های مصاحبه در سه مرحله کد گذاری توسط نسخۀ 2018 نرم‌ افزار مکس کیودای مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد مهم‌ترین ویژگی‌ های کتاب درسی دانشگاهی دو مضمون: شایستگی‌های نرم (غیر فنی) و شایستگی‌ های سخت (فنی) است که زیرمضمون‌ شایستگی‌ های نرم: اعمال ذهنی و تفکر، نگارشی، رویکرد فرهنگی، فعالیت‌ های یادگیری، رویکرد اجتماعی، نیاز یادگیرندگان، ظاهری، رویکرد پرورشی و محتوایی و زیرمضمون‌ شایستگی‌ های سخت: اهداف، رویکرد آموزشی، رویکرد برنامۀ درسی، ساختاری و ارزیابی و سنجش می‌ باشد. برای طراحی الگو ابتدا روایی محتوایی از طریق پرسش ‌نامه‌ای با چهارده گویه مورد اعتبارسنجی سی نفر از استادان دانشگاه که با نمونه‌ گیری در دسترس انتخاب‌ شده بودند، مورد نظرخواهی قرار گرفت و روایی محتوایی سیزده مولفه تایید شد و مولفه پرورشی در الگو حذف گردید. به‌منظور اعتبار داده‌ ها، از معیارهای پیشنهادی گوبا و لینکلن (1989) قابلیت اعتبار، قابلیت اعتماد، تایید پذیری و قابلیت انتقال استفاده شد.

experiences of professors in the field of humanities from the characteristics of the university textbook in order to design a model for compiling the university textbook: a qualitative study of phenomenology

abstractthe aim of this study was to investigate the experiences of professors in identifying the characteristics of university textbooks from the perspective of professors of public universities in tehran. the approach of this research and its strategy is qualitative based on phenomenology. the number of participants in the study was 19 university professors who were purposefully invited to participate in the snowball. the data collection tool was a semi-structured interview that was recorded visually and aurally and their content was implemented textually.the method of data analysis was reflective analysis or reflective analysis using van manen's (1996) six-step method. the interview data were analyzed in three coding steps by the 2018 version of maxqda software. the analysis showed that the main categories arising from the interviews are soft (non-technical) competencies and hard competencies. taking into account these factors arising from the experiences of professors, a model of the characteristics of the academic textbook is presented. the content validity of the model was assessed by a 14-item questionnaire validated by 30 university professors who were selected by convenience sampling and the content validity of 13 components with cvr = 0.77 was confirmed. in order to validate the data, the proposed criteria of goba and lincoln (1989) validity, reliability, verifiability and transferability were used.